Onderzoeksrapport: Technologische innovaties in de zorg
KPMG heeft in opdracht van Zorginstituut Nederland een onderzoek uitgevoerd naar opkomende en recent geïntroduceerde technologische innovaties in de zorg. Het onderzoeksrapport laat zien welke trends we in de komende 1-3 jaar in de zorg kunnen verwachten op het gebied van oncologie, cardiovasculaire aandoeningen, GGZ, gehandicaptenzorg en ouderenzorg.
Waarom dit rapport?
Met dit rapport wil het Zorginstituut vroegtijdig en systematisch zicht krijgen op medical devices en digitale zorg die op de Nederlandse zorgmarkt worden verwacht. Het Zorginstituut zal het rapport gebruiken om nieuwe onderwerpen te selecteren voor de Horizonscan MedTech. Daarnaast dient het rapport als input voor de Passende zorg-signalementen.
Hoe krijgen we de impact van innovatietrends in kaart?
Aan de hand van een verkenningsonderzoek zijn medisch-technologische en digitale zorginnovatietrends in kaart gebracht, die in de komende 1 tot 3 jaar verwacht worden of aanzienlijk opgeschaald worden in de relevante aandachtsgebieden. Hierbij is gebruikgemaakt van literatuuronderzoek, expertopinies en focusgroepen. De potentiële innovatietrends zijn onderzocht op de volgende aspecten:
- de fase waarin de innovatie zich bevindt, hoe deze is toe te passen in het betreffende aandachtsgebied en welk theoretisch potentieel de innovatie heeft;
- de te verwachten effecten passend bij de 4 principes van passende zorg van het Zorginstituut;
- implementatiebarrières;
- randvoorwaarden voor implementatie.
Welke innovaties staan er in het rapport?
Eerst zijn de macrotrends in kaart gebracht, bijvoorbeeld datagedreven zorg en digital reality. Daarna zijn deze vertaald naar innovaties op mesoniveau, bijvoorbeeld slimme heup-airbags en draadloze pacemakers. In totaal zijn er 30 zorginnovatietrends geïdentificeerd, verspreid over de 4 domeinen. Denk bijvoorbeeld aan datagedreven zorg en digital reality. De innovaties zijn op trendniveau geïdentificeerd om voldoende grip te krijgen op de brede onderzoeksvraag.
Wat zijn de uitdagingen bij implementatie en opschaling van MedTech?
De mogelijke meerwaarde en bewijsvoering van de zorginnovaties zijn afhankelijk van meerdere aspecten, zoals de snelheid van introductie in de zorg en mate van implementatie. Er is een aantal domeinoverstijgende uitdagingen geïdentificeerd die invloed hebben op de implementatie en opschaling van zorginnovaties. En daarmee ook op de daadwerkelijke impact in de praktijk. Die uitdagingen betreffen:
- doelmatige inzet van innovaties vraagt om aanpassing van de werkprocessen;
- beperkte acceptatie van zorgverleners om met innovaties te werken vormt een barrière voor de implementatie;
- ethische vraagstukken spelen een rol bij de toepassing en opschaling van innovaties;
- integrale samenwerking en regie zijn nodig bij implementatie en opschaling van innovaties.
Onderzoeksreeks passende zorginnovaties
Dit onderzoek hoort bij een reeks van verkenningsonderzoeken naar de introductie van medische innovaties in de zorgpraktijk. Andere rapporten in deze reeks zijn te raadplegen via de ‘Zie-ook-links’ op deze pagina.