Rapport - Onderzoek naar beoordeling van digitale zorgtechnologieën
Zorginstituut Nederland heeft onderzoek laten uitvoeren naar de beoordeling van digitale zorg door Cochrane Netherlands. In het rapport wordt een aantal vragen beantwoord. Hoe beoordelen internationale beoordelende instanties digitale zorg? En hoe ervaren stakeholders in het Nederlandse zorglandschap de toepasbaarheid van het Nederlandse beoordelingskader op digitale zorg? Met de resultaten geven de onderzoekers beleidsaanbevelingen voor het Zorginstituut. Het rapport is gemaakt in de academische werkplaats ‘Zorgpraktijk en Beleid’ van het Zorginstituut en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra.
Download 'Eindrapport Cochrane Netherlands - Van black-box naar white-box: beoordeling en evaluatie van digitale zorgtechnologieën'
Download 'Digitale zorg: overzicht beoordelingscriteria literatuuronderzoek'
Aanleiding: vragen over beoordeling van digitale zorg
Binnen de Nederlandse gezondheidszorg is er veel aandacht voor digitale en hybride zorg. De inzet van digitale zorg is belangrijk om de doelstellingen te behalen die worden beschreven in het Integraal Zorgakkoord (IZA). De groeiende inzet van digitale zorgtechnologieën roept vragen op over de beoordeling daarvan. Voor alle verzekerde zorg, voor nieuwe én bestaande zorg, gelden dezelfde wettelijke criteria en beoordelingskaders. Toch zijn er signalen dat partijen het uitdagend vinden om deze criteria en kaders juist toe te passen bij de beoordeling van digitale zorg.
Samenvatting: verduidelijking nodig over toepassen beoordelingskader bij digitale zorg
Het onderzoek toont belangrijke onderdelen uit het beoordelingsproces van digitale zorg. Ook laat het zien welke factoren stakeholders ervaren als belemmerend of behulpzaam. Belangrijke inzichten uit het onderzoek zijn:
- Het is onduidelijk wanneer er bij digitale zorgtechnologieën een beoordeling ‘stand van de wetenschap en praktijk’ moet plaatsvinden. Dit is een wettelijk criterium waaraan zorg moet voldoen om in aanmerking te komen voor opname in het basispakket. Het is met name moeilijk om in te schatten wanneer digitale zorg een ‘technische variant’ van bestaande zorg is en wanneer er sprake is van nieuwe zorg.
- Niet elke digitale zorgtechnologie is hetzelfde en ook de risico’s verschillen. Daarom pleiten stakeholders voor een duidelijkere indeling van digitale zorg op basis van risico’s. Zo kan worden bepaald welke onderzoeksopzetten passend zijn voor het aantonen van de effectiviteit van verschillende typen digitale zorgtechnologie.
- Stakeholders hebben behoefte om ook andere criteria mee te nemen in de beoordeling voor vergoeding van digitale zorg, zoals duurzaamheid en arbeidsinzet.
Vervolgstappen voor het Zorginstituut
Uit het rapport komen 10 concrete beleidsaanbevelingen voort. Het Zorginstituut gebruikt deze aanbevelingen voor verschillende publicaties over digitale en hybride zorg. De eerste publicatie is een handleiding digitale en hybride zorg. De handleiding verduidelijkt de toepassing van de wettelijke criteria en kaders op digitale zorg en verschijnt in de tweede helft van 2024.