Systeem- en leefwereld
Landelijke adviezen (de 'systeemwereld') bereiken vaak met vertraging – en soms zelfs helemaal niet - de werkvloer waar patiënten en zorgverleners beslissen over zorg en ondersteuning (de 'leefwereld'). Het Zorginstituut wil adviezen maken die impact hebben in de 'leefwereld'. Daarom is het belangrijk te weten: Wat er onder patiënten en zorgverleners speelt. Hoe de werkvloer met onze adviezen omgaat. En, hoe de ‘leefwereld’ als de ‘systeemwereld’ met deze adviezen aan de slag kunnen.
Academische werkplaats
In de Academische Werkplaats ‘Zorgpraktijk en Beleid’ doen Zorginstituut Nederland en het NFU-consortium Kwaliteit van Zorg gezamenlijk onderzoek dat vooruitloopt op toekomstige ontwikkelingen in beleid en uitvoering van kwaliteitsverbetering. De academische werkplaats is de nieuwe vorm waarin de samenwerking die sinds 2013 bestaat, voortgezet wordt.
Onderzoeken
Het thema verbinding leef- en systeemwereld staat centraal in de Academische Werkplaats. Het onderzoek vindt plaats in promotietrajecten of korte onderzoeken (duur van 1 jaar). Het doel is om in samenwerking onderzoek te doen en kennis te vergaren over praktijk en beleid. De kennis moet bruikbaar zijn voor ziekenhuizen, hun regio’s en relevante andere partijen.
Promotietrajecten
Er lopen binnen de werkplaats 3 promotietrajecten:
1. Nationale kwaliteitsadviezen: hoe bereik je implementatie en impact in de dagelijkse praktijk?
Onderzoek om inzicht te krijgen hoe verschillende afzenders, zoals het Zorginstituut of een wetenschappelijke vereniging, vanuit hun positie de implementatie van landelijke kwaliteitsadviezen in de zorg kunnen stimuleren. Bij landelijke kwaliteitsadviezen gaat het bijvoorbeeld om een verbetersignalement of een professionele richtlijn. Het doel is om het implementatieproces te bevorderen en daarmee bij te dragen aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg.
Uitvoerder: Amsterdam UMC. Looptijd: 2019-2023.
2. Spiegelinformatie als interventie voor implementatie van gepast gebruik van zorg
Spiegelinformatie geeft inzicht in zorggebruik van een instelling zoals een ziekenhuis via geregistreerde data, bijvoorbeeld in het elektronisch patiëntendossier of declaratiedata. Deze informatie kan worden vergeleken met andere instellingen. Spiegelinformatie-interventies zijn een veel gebruikte strategie om wetenschappelijke kennis te implementeren in de klinische praktijk, en daarmee gepast gebruik en de kwaliteit van zorg te verhogen. Dit onderzoek heeft als doel inzicht te krijgen in ontwerpkeuzes en andere factoren die van belang zijn bij een zo effectief mogelijke inzet van spiegelinformatie-interventies.
Uitvoerder: Amsterdam UMC. Looptijd: 2020-2024.
3. De invloed van landelijke adviezen op het handelen van medisch specialisten in de dagelijkse praktijk
Onderzoek naar bronnen die medisch specialisten gebruiken in hun dagelijks werk. Bijvoorbeeld opleiding, collegiale adviezen, literatuur, nationale en internationale adviezen. Hoe voeden deze bronnen de medisch specialist bij het nemen van beslissingen over het stellen van de diagnose en behandeling? Welke rol spelen landelijke adviezen hierbij? En hoe maken medisch specialisten de afweging om die adviezen wel of niet te volgen?
Uitvoerder: LUMC. Looptijd: 2020-2024.
Korte onderzoeken
Voor de subsidieronde 2022-2023 zijn er 3 centrale thema’s geagendeerd, namelijk:
- bevorderen implementatie zorginnovaties;
- goede zorg: wat werkt wel en niet voor zorgprofessionals;
- transparantie over anders verantwoorden.
Op elk thema is een onderzoekstraject gestart. Dit zijn korte onderzoekstrajecten met een looptijd van 1 jaar.
1. Van black-box naar white-box beoordeling en evaluatie van innovaties
De uitgangsvragen voor dit onderzoek zijn: Wat is passend bewijs om zorginnovaties in de praktijk te implementeren en welk onderzoek moet je inrichten om tot zulk passend bewijs te komen? Het veld heeft hiervoor meer richtlijnen nodig. Het onderzoek richt zich op digitale zorginnovaties.
Uitvoerder: UMCU. Looptijd: 2022-2023.
2. Geef bevlogenheid vleugels: de basis van gewoon goede zorg
Welzijn en vitaliteit van zorgprofessionals is een basisvoorwaarde voor veilige zorg van hoge kwaliteit. Maar het zorgstelsel staat onder druk, zorgpersoneel is schaars en de werkdruk wordt steeds groter. Dit onderzoek heeft als doel om in kaart te brengen welke kenmerken binnen afdelingen en het afdelingspersoneel verband houden met de mate van ziekteverzuim op afdelingsniveau binnen universitair medische centra. Dit inzicht kan bijdragen aan het ontwikkelen van strategieën om welzijn, vitaliteit en bevlogenheid te verbeteren en uitval te verminderen.
Uitvoerder: UMCG. Looptijd: 2022-2023.
3. Anders verantwoorden vanuit vertrouwen
De onderzoeksgroep gaat inventariseren wat er nodig is om tot een passende vorm van externe verantwoording binnen de medisch-specialistische zorg te komen, die voldoet aan de behoeften van verschillende stakeholders. Dit zijn onder andere patiënten, zorgverleners, zorgaanbieders, verzekeraars, toezichthouders en andere overheidsinstanties. Op basis van interviews, een Delphi studie en focusgroepen zal er een integrale visie worden opgesteld om hier richting aan te geven.
In de subsidieronde 2023-2024 wordt voortgeborduurd op 2 thema’s, namelijk:
- bevorderen implementatie zorginnovaties;
- goede zorg: wat werkt wel en niet voor zorgprofessionals.
Er zullen opnieuw korte onderzoekstrajecten starten. Hierbij geldt de voorwaarde dat de onderzoekstrajecten aanvullende inzichten opleveren vergeleken met de lopende onderzoeken.
Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
In het NFU-consortium Kwaliteit van Zorg bundelen de 8 Universitair Medisch Centra (UMC's) hun krachten om de kwaliteit van zorg te verbeteren en verder te ontwikkelen. Met als uiteindelijk doel: betere patiëntenzorg.