Ga direct naar inhoud

Passende zorg verbetertraject - Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (evaluatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). In september 2021 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Leeftijdsgebonden maculadegeneratie uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met deze aandoening te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut heeft de implementatie gevolgd en waar nodig ondersteund. Het verbetertraject zit nu in de evaluatiefase. Daarin gaan we bereikte verbeteringen evalueren en verslag doen aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Leeftijdsgebonden maculadegeneratie’ stelt het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vast, dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met deze aandoening.

Zinnige Zorg - Verbetersignalement Leeftijdsgebonden maculadegeneratie

Samen met patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan. Het gaat om 4 onderwerpen voor verbetering:

  • geef meer aandacht aan preventie bij verhoogd risico op LMD en bij bestaande LMD;
  • zorg voor tijdige en juiste diagnostiek van LMD en snelle start van de behandeling;
  • geef meer duidelijkheid over een optimale behandeling met anti-VEGF-injecties;
  • besteed meer aandacht kwaliteit van leven van patiënten met slechtziendheid.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

De verbeterafspraken kunnen voor patiënten het volgende betekenen:

  • Mensen met een verhoogd risico op LMD en patiënten met LMD krijgen meer voorlichting. Hierdoor kunnen ze zelf meehelpen om het ontstaan of verergering van de ziekte te voorkomen of uit te stellen.
  • Doordat de ziekte op tijd wordt vastgesteld en de behandeling snel start, behouden patiënten hun gezichtsscherpte mogelijk langer.
  • Er hoeft minder aanvullend onderzoek plaats te vinden en dat is minder belastend voor patiënten.
  • Het landelijk vastleggen van uitkomstinformatie van behandelingen bij LMD geeft zorgverleners en patiënten meer inzicht in de voor hen best passende zorg.
  • Patiënten ontvangen op het juiste moment meer begeleiding en duidelijkere informatie over de behandelmogelijkheden, revalidatie en hulpmiddelen. Zo kunnen zij samen met de zorgverlener beslissen over de zorg die het beste past bij hun situatie.

Op de lange termijn gaan alle verbeteringen bijdragen aan minder gezichtsbeperkingen bij patiënten met LMD en een betere kwaliteit van leven.

Resultaten implementatiefase en monitoring

In de implementatiefase organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. Daar stemden we af hoe partijen de verbeterafspraken zijn gaan uitvoeren en welke acties hiervoor nodig waren. De verslagen van die bijeenkomsten staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties op deze pagina. Tijdens de implementatie stuurde het Zorginstituut ook voortgangsrapportages naar de minister van VWS:

Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Leeftijdsgebonden maculadegeneratie
Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024

Evaluatie van verbeterafspraken

Het Zorginstituut verwacht dat het toepassen van de verbeterafspraken een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg voor mensen met LMD. En op de toegankelijkheid en betaalbaarheid van die zorg. De evaluatie vindt plaats in 2 delen, in samenspraak met de betrokken partijen.

In deel 1 evalueren we of de implementatie is gelukt. En welke leerervaringen dat opleverde. Ook beschrijven we de vervolgstappen voor de toekomst. Deel 2 volgt dan waar mogelijk na 2 jaar. Hierin evalueren we de effecten op het zorggebruik. Het Zorginstituut stuurt het verslag van de evaluaties naar de minister van VWS.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Voor informatie

Hebt u een vraag over het Passende zorg verbetertraject Leeftijdsgebonden maculadegeneratie? Stuur dan een e-mail naar Anne-Margot Pot (projectleider) via zzoog@zinl.nl.

Tijdlijn

Overzicht van belangrijke stappen in de evaluatiefase Leeftijdsgebonden maculadegeneratie en de daaraan voorafgaande implementatie- en verdiepingsfase.

  1. 2025 - 2026 Evaluatie

    1. 2026Uitvoeren evaluatie zorggebruik (deel 2) en rapport naar de minister van VWS

    2. 2025Uitvoeren evaluatie verbeterafspraken (deel 1) en rapport naar de minister van VWS

  2. 2021 - 2024 (implementatie)

    1. 4 november 2024Laatste bijeenkomst implementatiefase Leeftijdsgebonden maculadegeneratie

      In deze bijeenkomst deelden partijen hun successen en leerervaringen. Ook bespraken we de mogelijkheden om onderwerpen waar we de afgelopen jaren samen aan hebben gewerkt te laten doorgroeien in de toekomst.

      Verslag laatste bijeenkomst implementatiefase Leeftijdsgebonden maculadegeneratie 4 november 2024

    2. December 2024Derde voortgangsrapportage

      Op 9 december 2024 publiceerde het Zorginstituut de derde rapportage over de voortgang van de implementatiefase.

      Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024

    3. December 2023Tweede voortgangsrapportage en naamswijziging

      Op 1 december 2023 publiceerde het Zorginstituut de tweede rapportage over de voortgang van de implementatiefase.

      Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

      Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

    4. 16 november 2023Bijeenkomst implementatiefase Leeftijdsgebonden maculadegeneratie

      In deze bijeenkomst hebben we met de betrokken partijen gekeken naar de successen en knelpunten in de implementatie.

      Verslag bijeenkomst implementatiefase Leeftijdsgebonden maculadegeneratie 16 november 2023

    5. December 2022Eerste voortgangsrapportage

      Op 15 december 2022 publiceerde het Zorginstituut de eerste rapportage over de voortgang van de implementatiefase.

      Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Leeftijdsgebonden maculadegeneratie

    6. 21 november 2022Voortgangsbijeenkomst implementatie leeftijdsgebonden maculadegeneratie

      Tijdens deze bijeenkomst hebben partijen binnen de oogzorg de voortgang besproken van de implementatie van verbeterafspraken.

      Zinnige Zorg - Verslag voortgangsbijeenkomst implementatie leeftijdsgebonden maculadegeneratie - 21 november 2022

    7. 13 juni 2022Vervolgbijeenkomst implementatie leeftijdsgebonden maculadegeneratie

      Op 13 juni 2022 vond een vervolgbijeenkomst plaats met betrokken partijen. Tijdens deze bijeenkomst hebben partijen binnen de oogzorg de voortgang besproken van de implementatie van verbeterafspraken..

      Zinnige Zorg - Verslag vervolgbijeenkomst implementatie Leeftijdsgebonden Maculadegeneratie - 13 juni 2022

    8. 13 januari 2022Startbijeenkomst implementatiefase

      Op 13 januari 2022 organiseerde het Zorginstituut een startbijeenkomst met de betrokken partijen. In deze bijeenkomst hebben regiehouders van de verschillende verbeterafspraken toelichting gegeven op de stand van zaken en hun plannen.

      Zinnige Zorg - Verslag met bijlagen startbijeenkomst implementatiefase leeftijdsgebonden maculadegeneratie - 13 januari 2022

Betrokken partijen

  • Bartiméus
  • Koninklijke Visio
  • MaculaVereniging
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG)
  • Nederlandse Associatie Physician Assistents (NAPA)
  • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA)
  • Oogvereniging Nederland
  • Optometristen Vereniging Nederland (OVN)
  • Vereniging voor Oogheelkundige Verpleging en Zorgverlening (VOVZ)
  • Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties