Ga direct naar inhoud

Passende zorg verbetertraject - Maagklachten (evaluatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met maagklachten. In augustus 2021 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Maagklachten’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met maagklachten te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut heeft de implementatie gevolgd en waar nodig ondersteund. Het verbetertraject zit nu in de evaluatiefase. Daarin gaan we de bereikte verbeteringen evalueren en verslag doen aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Maagklachten’ stelt het Zorginstituut samen met patiënten, zorgverleners, zorgverzekeraars en andere betrokken partijen in de zorg vast dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met maagklachten.

Zinnige Zorg - Verbetersignalement Maagklachten

Met de patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan. Het gaat om 5 onderwerpen voor verbetering:

  • actualiseer de richtlijnen en verbeter de voorlichting aan patiënten;
  • verminder onnodige diagnostiek met gastroscopieën (onderzoek van slokdarm, maag en dunne darm);
  • verminder overbehandeling met PPI’s (sterke maagzuurremmers) bij volwassenen;
  • verminder het gebruik van maagzuurremmers door zuigelingen;
  • verbeter de kwaliteit van zorg rondom anti-refluxoperaties (bij reflux stromen maagzuur en gal terug naar de maag, de operatie gaat dit tegen).

Wat gaan patiënten van de verbeterafspraken merken?

De verbeterafspraken betekenen voor patiënten met maagklachten:

  • kwalitatief betere zorg;
  • zorg door huisartsen en medisch specialisten sluit beter op elkaar aan;
  • betere voorlichting met meer handvatten voor het aanpassen van leefstijl, wat kan leiden tot minder gebruik van maagzuurremmers;
  • minder onnodige en belastende gastroscopieën;
  • betere selectie van patiënten en betere kwaliteit van zorg rondom anti-refluxoperaties.

Resultaten implementatiefase en monitoring

In de implementatiefase organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. Daar stemden we af hoe partijen de verbeterafspraken zijn gaan uitvoeren en welke acties hiervoor nodig waren. De verslagen van die bijeenkomsten staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties op deze pagina. Tijdens de implementatie stuurde het Zorginstituut ook voortgangsrapportages naar de minister van VWS:

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Maagklachten
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024

Evaluatie van verbeterafspraken

Het Zorginstituut verwacht dat het toepassen van de verbeterafspraken een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg voor mensen met maagklachten. En op de toegankelijkheid en betaalbaarheid van die zorg. De evaluatie vindt plaats in 2 delen, in samenspraak met de betrokken partijen.

In deel 1 evalueren we of de implementatie is gelukt. En welke leerervaringen dat opleverde. Ook beschrijven we de vervolgstappen voor de toekomst. Deel 2 volgt dan waar mogelijk na 2 jaar. Hierin evalueren we de effecten op het zorggebruik. Het Zorginstituut stuurt het verslag van de evaluaties naar de minister van VWS.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Voor informatie

Hebt u een vraag over het Passende zorg verbetertraject Maagklachten? Stuur dan een e-mail naar Ruben Spijkers (projectleider) via rspijkers@zinl.nl.

Tijdlijn

Overzicht van belangrijke stappen in de evaluatiefase van Maagklachten en de daaraan voorafgaande implementatie- en verdiepingsfase.

  1. 2025 - 2027 Evaluatie

    1. 2027Uitvoeren evaluatie zorggebruik (deel 2) en rapport naar de minister van VWS

    2. 2025Uitvoeren evaluatie verbeterafspraken (deel 1) en rapport naar de minister van VWS

  2. 2021 - 2024 (implementatie)

    1. December 2024Voortgangsrapportage

      Op 9 december 2024 publiceerde het Zorginstituut de volgende rapportage over de voortgang van de implementatiefase.

      Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024

    2. December 2023Voortgangsrapportage en naamswijziging

      Op 1 december 2023 publiceerde het Zorginstituut de voortgangsrapportage van de implementatiefase.

      Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

      Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

    3. Januari 2023Eerste voortgangsrapportage

      Op 23 januari 2023 publiceerde het Zorginstituut de eerste rapportage over de voortgang van de implementatiefase.

      Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Maagklachten

    4. Oktober 2021Startbijeenkomst implementatiefase

      In de startbijeenkomst op 11 oktober 2021 hebben we met elkaar gebrainstormd welke verbeterafspraken het eerste worden opgepakt, en wie daarbij welke stappen kan ondernemen.

      Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst implementatiefase Maagklachten 11 oktober 2021

  3. 2019 - 2021 (verdieping)

    1. Augustus 2021Publicatie definitief verbetersignalement

      Het Zorginstituut heeft het definitieve ‘Verbetersignalement Maagklachten’ gepubliceerd.

      Zinnige Zorg - Verbetersignalement Maagklachten

      Hierna start de implementatiefase, waarin de betrokken partijen de afgesproken verbeteringen gaan uitvoeren.

    2. Voorjaar 2021Consultatie concept-verbetersignalement

      Het concept-verbetersignalement is schriftelijk voorgelegd aan de betrokken partijen.

    3. September en november 2020Vervolgbijeenkomsten met stakeholders

      Op 21 september 2020 vond de eerste vervolgbijeenkomst plaats. Hierin hebben we de resultaten gepresenteerd van het kwalitatief onderzoek naar voorlichting en patiënteninformatie en het onderzoek naar PPI-gebruik bij volwassenen (met maagklachten en als maagbescherming).

      Zinnige Zorg - Verslag vervolgbijeenkomst verdiepingsfase Maagklachten 21 september 2020

      Equalis-rapport Voorlichting en samen beslissen: ervaringen van patiënten met maagklachten

      Op 17 november 2020 vond de tweede vervolgbijeenkomst plaats. Hierin hebben we de deelnemers geïnformeerd over de onderzoeksresultaten en deze resultaten gezamenlijk besproken. Ook maakten we de eerste aanzet tot globale verbeterafspraken. Ook van deze bijeenkomst is een verslag gemaakt.

      Zinnige Zorg - Verslag vervolgbijeenkomst verdiepingsfase Maagklachten 17 november 2020

    4. Februari - mei 2020Uitvoeren van onderzoek

      Uitvoeren van (interne) data-analyses, begeleiden van extern onderzoek (aanbesteed via een dynamisch aankoopsysteem (DAS), interpretatie van resultaten, impactanalyse.

    5. December 2019 - januari 2020Opstellen van onderzoeksvragen

    6. 5 november 2019Startbijeenkomst verdiepingsfase

      De betrokken partijen en het Zorginstituut hebben de knelpunten in het zorgtraject geïnventariseerd en geprioriteerd. Ook is een aantal onderwerpen aangebracht ter overweging.

      Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst verdiepingsfase Maagklachten 5 november 2019

Betrokken partijen

  • Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP)
  • Maag Lever Darm Stichting (MLDS)
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)
  • Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD)
  • Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL)
  • Nederlandse Vereniging voor Gastro-Intestinale Chirurgie (NVGIC)
  • Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK)
  • Projectleider programma Doen of Laten (1 van de 4 programma’s van het Citrienfonds) vanuit de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
  • Prikkelbare Darm Syndroom Belangenvereniging (PDSB)
  • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN-MDL)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties