Rapport - Handreiking regionale samenwerkingsafspraken spreiding MSZ
Zorginstituut Nederland heeft een onderzoeksbureau gevraagd om een verdiepend onderzoek uit te voeren naar bestaande praktijkvoorbeelden waarin regionale samenwerkingsafspraken zijn gemaakt over spreiding van medisch-specialistische zorg (MSZ). Het doel van het onderzoek is om regio’s te inspireren en handvatten te bieden om zelf aan de slag te gaan met het maken van nieuwe samenwerkingsafspraken.
Aanleiding: regio’s stimuleren om afspraken over spreiding te maken
In het kader van het Integraal Zorgakkoord (IZA) gaan regio’s werken aan regionale samenwerkingsafspraken voor het optimaliseren van de MSZ, zodat mensen en middelen zo goed mogelijk worden ingezet. Zo wordt er toegewerkt naar een toekomstbestendig MSZ-landschap. Naast het concentreren van hoogcomplexe MSZ is ook het spreiden van MSZ een belangrijk onderdeel bij het maken van deze regionale samenwerkingsafspraken. Het gaat dan in het bijzonder om minder complexe MSZ die bijvoorbeeld niet in een academisch ziekenhuis of topklinisch ziekenhuis hoeft plaats te vinden. IZA-partijen hebben met elkaar afgesproken om samenwerkingsafspraken over spreiding van MSZ te intensiveren. Er liggen kansen voor de regio’s om hierin goede stappen te zetten, zeker in de actuele trajecten rondom oncologie en vaatchirurgie.
Om de verantwoordelijke regionale zorgpartijen een impuls te geven bij het maken van samenwerkingsafspraken over spreiding van MSZ, heeft het Zorginstituut aan Strategies in Regulated Markets (SiRM) gevraagd om 9 inspirerende praktijkvoorbeelden in kaart te brengen. Met deze handreiking bieden we hen praktische handvatten voor het maken en implementeren van samenwerkingsafspraken.
In het rapport is extra aandacht voor 7 thema’s die belangrijk zijn bij het maken van samenwerkingsafspraken. Per thema worden voorbeelden gegeven hoe regio’s hieraan hebben gewerkt en welke uitdagingen daarbij kwamen kijken:
- uitdragen van de urgentie
- betrekken van belanghebbenden
- organisatie opstart en uitvoering
- uitwisselen gegevens
- borgen inkomsten
- borgen klinisch onderzoek
- vormgeven opleiding
Het onderzoek van SiRM is een vervolg op een advies dat het Zorginstituut eerder heeft uitgebracht in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Dit advies beschrijft de afspraken die IZA-partijen aan de regio’s willen meegeven bij het maken van samenwerkingsafspraken over spreiding van MSZ. Een onderdeel van het advies is om te leren van bestaande praktijkvoorbeelden. Want het gebeurt al, er zijn mooie voorbeelden in Nederland. Daar kunnen we van leren. Met het SiRM-onderzoek naar bestaande praktijkvoorbeelden willen we verantwoordelijke regio’s inspireren en stimuleren om zelf goede afspraken te maken.
Samenvatting: goede voorbeelden om van te leren
De IZA-partijen hebben gezamenlijk 9 bestaande praktijkvoorbeelden geselecteerd voor het onderzoek. SiRM heeft diepte-interviews gehouden met de initiatiefnemers. Het onderzoek heeft geresulteerd in een verdieping van inspirerende praktijkvoorbeelden en biedt handvatten voor regio’s en netwerken om zelf aan de slag te gaan met het maken van samenwerkingsafspraken op basis van 7 belangrijke thema’s.
Vervolgstappen op weg naar passende zorg
Het onderzoek en het rapport zijn een onderdeel van de aanpak passende zorg. Passende zorg is een manier van samenwerken die ervoor zorgt dat iedereen ook in de toekomst goede zorg kan krijgen. Dat is zorg die werkt, waar mogelijk dicht bij de patiënt en waarbij patiënt en zorgverlener samen beslissen. Het gaat om een ommezwaai in ons denken over zorg. De verantwoordelijke regio’s kunnen met de resultaten van het onderzoek aan de slag. Het Zorginstituut zal in september een online webinar organiseren, zodat geïnteresseerden in gesprek kunnen gaan met de initiatiefnemers van de praktijkvoorbeelden.