Advies intensiveren samenwerkingsafspraken spreiding MSZ

Zorginstituut Nederland heeft een advies opgeleverd met afspraken voor de regio’s om samenwerkingsafspraken over spreiding van medisch-specialistische zorg te intensiveren. Alle zorgpartijen hebben in het Integraal Zorgakkoord (IZA) de ambitie uitgesproken bij te dragen aan het toekomstbestendig maken van het medisch-specialistische zorglandschap. Het advies beschrijft welke concrete stappen de IZA-partijen nodig vinden om in gezamenlijkheid te werken aan deze ambitie en te komen tot regionale samenwerkingsafspraken over spreiding van medisch-specialistische zorg (MSZ). 

Aanleiding: regionale afspraken spreiding MSZ intensiveren

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) zijn betrokken zorgpartijen overeengekomen om in gezamenlijkheid te komen tot een toekomstbestendig medisch-specialistisch zorglandschap door passende organisatie van hoogcomplexe en laagcomplexe medisch-specialistische zorg (MSZ). Het doel is om vanuit een samenwerking binnen regio’s te werken aan goede, beschikbare en toegankelijke zorg. Het is de bedoeling dat ziekenhuizen doen waar ze goed in zijn. Dat kan betekenen dat academische en topklinische ziekenhuizen zich meer richten op hoogcomplexe MSZ en dat algemene ziekenhuizen en zelfstandige klinieken zich meer richten op laag complexe MSZ. De beweging van concentratie en spreiding moet integraal bezien worden en vraagt om eenzelfde tempo. Zo kunnen zorgpersoneel en middelen zo optimaal en doelmatig mogelijk worden ingezet.  

In het IZA kreeg het Zorginstituut de opdracht om een verdiepend onderzoek te doen naar het onderwerp basiszorg. In afstemming met alle IZA-partijen is de opdracht eind 2023 veranderd naar het verkennen van een praktische route voor spreiding van MSZ binnen de regio. En om het gesprek daarover te intensiveren. Het verzoek was om zoveel mogelijk aan te sluiten bij lopende trajecten als oncologie en vaatchirurgie. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is de opdrachtgever en het Zorginstituut heeft de verkenning uitgevoerd, samen met alle IZA-partijen.

Samenvatting: krachten bundelen, leren en monitoren

Het advies beschrijft de volgende 3 afspraken.

  1. De bestaande Ronde Tafels Concentratie en Spreiding voor Oncologie en Vaatchirurgie nemen de afspraken in dit advies op in de procesbeschrijving: naar passende organisatie van oncologische en vaatchirurgische MSZ. Een belangrijke afspraak is het richtinggevend advies dat elke regio over minimaal 5 typen laagcomplexe interventies spreidingsafspraken maakt. Deze afspraak draagt bij aan de gestelde ambitie om te komen tot intensivering van samenwerkingsafspraken over spreiding van MSZ. 
  2. Het Zorginstituut laat onderzoek doen naar inspirerende praktijkvoorbeelden. Het doel is om praktijkvoorbeelden te verzamelen van bestaande regionale samenwerkingsafspraken over spreiding van MSZ en hiervan te leren. 
  3. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) neemt in hun ‘Monitor MSZ-landschap’ op wat partijen nodig hebben om de spreiding van MSZ monitoren.

Vervolgstappen op weg naar passende zorg

Het advies is een onderdeel van de aanpak passende zorg. Passende zorg is een manier van samenwerken die ervoor zorgt dat iedereen ook in de toekomst goede zorg kan krijgen. Dat is zorg die werkt, waar mogelijk dicht bij de patiënt en waarbij patiënt en zorgverlener samen beslissen. Het gaat om een ommezwaai in ons denken over zorg. De verantwoordelijke regionale zorgpartijen kunnen aan de slag met dit advies en de gemaakte afspraken. Het Zorginstituut zal het onderzoek naar praktijkvoorbeelden laten uitvoeren, zodat de regio’s inspiratie en handvatten krijgen om zelf aan de slag te gaan met samenwerkingsafspraken.