Hulpmiddelen voor slechthorenden en doven (auditieve hulpmiddelen) (Zvw)

Verzekerde zorg - Hulpmiddelen voor slechthorenden en doven (auditieve hulpmiddelen) (Zvw)

Als u niet goed hoort of last heeft van oorsuizen, kunt u gebruikmaken van diverse hulpmiddelen. Denk aan een hoortoestel of een tinnitusmaskeerder, maar ook aan speciale wekkers of telefoons. Deze hulpmiddelen worden onder voorwaarden vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Op deze pagina leest u wat verzekerde zorg is bij hulpmiddelen voor slechthorenden en doven.

Door hulpmiddelen voor slechthorenden en doven kunt u beter horen

Kunt u niet of niet goed horen? Of hebt u last van oorsuizen (tinnitus)? Er zijn verschillende soorten hulpmiddelen die u kunnen helpen. 

  • Hoortoestellen en tinnitusmaskeerders
  • Andere hoorhulpmiddelen, zoals luisterhulpen en wek- en waarschuwingsapparaten
  • Communicatieapparaten en communicatiesoftware
  • Hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs

Per onderdeel leest u wat er wordt vergoed en wat niet en of u een verplicht eigen risico of een eigen bijdrage moet betalen. 

Afspraken over verstrekking van hulpmiddelen

Per hulpmiddel en per verzekering zijn er aparte afspraken over wie een hulpmiddel voorschrijft en hoe de verstrekking van dit hulpmiddel loopt. Bekijk daarom eerst de polis van uw zorgverzekering voordat u een hulpmiddel koopt. Of informeer bij uw zorgverzekeraar. Als u toestemming nodig hebt, kan de leverancier van het hulpmiddel dit voor u regelen.

Algemene informatie over hulpmiddelen

Een hoorhulpmiddel voor slechthorenden en doven is een van de hulpmiddelen die vergoed kunnen worden uit het basispakket. Voor al deze hulpmiddelen gelden een aantal regels. Bijvoorbeeld waar een hulpmiddel aan moet voldoen. Op de pagina ‘Hulpmiddelen algemeen’ leest u wanneer u recht hebt op een hulpmiddel. En waarom u eerst contact moet opnemen met uw zorgverzekeraar. 

Lees meer op de pagina ‘Hulpmiddelen algemeen’.

Hulpmiddelen zijn onderdeel van hoorzorg. Naast hoorzorg in een audiologisch centrum of ziekenhuis, kunt u in aanmerking komen voor vergoeding van zintuigelijk gehandicaptenzorg. Denk bij deze zorg aan het aanleren van Nederlandse Gebarentaal, omgaan met de gevolgen van de gehoorbeperking en het vergroten van zelfredzaamheid. 

Lees meer op de pagina ‘Zintuigelijke gehandicaptenzorg’.

Hoortoestellen en tinnitusmaskeerders

Als u last hebt van gehoorverlies of ernstig oorsuizen, kunt u in aanmerking komen voor een hoortoestel of een tinnitusmaskeerder. Mensen met oorsuizen horen bijgeluiden zoals ruisen, piepen of fluiten die niemand anders kan horen. Een hoortoestel moet ervoor zorgen dat u beter hoort. Een tinnitusmaskeerder geeft een zacht geluid om het tinnitusgeluid te overstemmen.

Hoorprotocol berekent voor welke categorie hoortoestel u in aanmerking komt 

Het hoorprotocol is opgezet met inbreng van audiciens, audiologen en wetenschappers, in samenwerking met de patiëntenvereniging Stichting Hoormij. Uw audicien bepaalt samen met u aan de hand van dit hoorprotocol of een hoorhulpmiddel voor u een goede keuze is. Aan de hand van metingen en vragenlijsten wordt bepaald welke categorie voor u passend is. Alleen voor hoorhulpmiddelen uit die categorie krijgt u een gedeeltelijke vergoeding van uw zorgverzekeraar. De vergoeding is altijd gedeeltelijk, omdat er een eigen bijdrage geldt.  Bij uitzondering is het mogelijk om een hoortoestel die niet geclassificeerd is in de database, vergoed te krijgen via het basispakket. Deze procedure van de zogenaamde extra zorgvraag is onderdeel van het Hoorprotocol.  

Hoortoestellen en maskeerders worden onder voorwaarden vergoed

Hoortoestellen worden vergoed als u een gehoorverlies hebt van ten minste 35 decibel of als u last hebt van ernstig oorsuizen. Zorgverzekeraars hebben een aantal voorwaarden gesteld voor vergoeding. Audiciens moeten werken volgens het hoorprotocol en StAr-geregistreerd zijn. Alleen hoortoestellen die zijn opgenomen in de hoortoesteldatabase van verzekerde zorg komen in aanmerking voor vergoeding door uw zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars en audicienbedrijven maken ieder jaar afspraken over de hoogte van de vergoeding per categorie. Het assortiment aan hoortoestellen kan per audicien verschillen.

Gebruiksklaar bij aflevering

Een hoortoestel of ander hoorhulpmiddel moet gebruiksklaar worden afgeleverd door de audicien. Dit betekent dat het hulpmiddel werkt en dat u gebruiksinstructies heeft gekregen, zodat u weet hoe u met het hulpmiddel moet omgaan. 

Batterijen of oplaadapparatuur 

Een hoortoestel moet worden geleverd inclusief batterijen of oplaadapparatuur. U krijgt alleen de eerste set batterijen, accu of oplaadapparatuur vergoed. Vervangende batterijen of oplaadapparatuur moet u zelf betalen. Het Zorginstituut heeft hier op verzoek van Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen een toelichting op gegeven. 

Lees het advies op de website van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen.

Bijstellen, reparatie en vervanging

U hebt gedurende de gebruikstermijn van 5 jaar recht op een goed werkend hoorhulpmiddel, inclusief een passend oorstukje. Zodra het hulpmiddel niet meer goed of onvoldoende werkt moet het worden bijgesteld, hersteld of vervangen. De keuze om een hulpmiddel te vervangen of te repareren hangt af van de zorgverzekeraar. De kosten hiervan krijgt u vergoed. De kosten van reguliere onderhoudsbeurten worden niet vergoed uit het basispakket. 

Voor hoortoestellen en maskeerders betaalt u een verplicht eigen risico 

De kosten voor hoortoestellen en maskeerders vallen onder het verplichte eigen risico. Omdat u voor deze hulpmiddelen ook een eigen bijdrage betaalt, geldt:

  • eerst betaalt u de eigen bijdrage 
  • het bedrag dat overblijft, valt vervolgens onder het verplichte eigen risico.

Lees meer uitleg over het eigen risico. 

Voor hoortoestellen en maskeerders betaalt u een eigen bijdrage

Vanaf 18 jaar betaalt u 25% van de aanschafkosten van hoortoestellen, oorstukjes en tinnitusmaskeerders. We noemen dit de eigen bijdrage. Afhankelijk van de contractafspraken tussen zorgverzekeraars en audicienbedrijven, kan dit zelf te betalen bedrag verschillen.

Lees meer uitleg over de eigen bijdrage. 

Andere hoorhulpmiddelen, zoals luisterhulpen en wek- en waarschuwingsapparaten

Als hoortoestellen of tinnitusmaskeerders u niet genoeg helpen, dan kunt u mogelijk in aanmerking komen voor vergoeding van andere hoorhulpmiddelen uit het basispakket van de zorgverzekering. Dit basispakket is hetzelfde voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Maar wie de zorg levert en waar de zorg wordt geleverd kan elke zorgverzekeraar zelf bepalen. Controleer voor vergoeding altijd de voorwaarden van uw polis van uw eigen zorgverzekeraar.

Een aantal voorbeelden van andere hoorhulpmiddelen zijn:  

  • luisterhulp
  • FM geluidsoverdrachtssystemen
  • IR overdrachtssystemen
  • ringleidingshulpmiddelen
  • soloapparatuur
  • wekapparatuur en waarschuwingsapparatuur

Voor deze hoorhulpmiddelen betaalt u een verplicht eigen risico

De kosten voor deze hoorhulpmiddelen vallen onder het verplichte eigen risico. 

Lees meer uitleg over het eigen risico.

Voor deze hoorhulpmiddelen betaalt u geen eigen bijdrage

U betaalt geen eigen bijdrage voor deze hoorhulpmiddelen. 

Lees meer uitleg over de eigen bijdrage. 

Communicatieapparaten en communicatiesoftware

Bent u slechthorend en aangewezen op het gebruik van communicatieapparaten en communicatiesoftware? Dan kunt u mogelijk in aanmerking komen voor vergoeding daarvan uit het basispakket van de zorgverzekering. Dit basispakket is hetzelfde voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Maar wie de zorg levert en waar de zorg wordt geleverd kan elke zorgverzekeraar zelf bepalen. Controleer voor vergoeding altijd de voorwaarden van de polis van uw eigen zorgverzekeraar.

Voorbeelden van communicatieapparaten en communicatiesoftware zijn onder meer: 

  • teksttelefoons
  • beeldtelefoons
  • speciale software om te kunnen teksttelefoneren
  • software die gesproken taal meteen omzet in geschreven tekst

Computers en internetfuncties worden niet vergoed 

Computers en internetfuncties zoals e-mail, chat en sms kunnen ook worden gezien als communicatieapparatuur. Deze hulpmiddelen komen niet voor vergoeding in aanmerking. Dit zijn algemeen gebruikte hulpmiddelen of voorzieningen.

Voor communicatieapparaten en communicatiesoftware betaalt u een verplicht eigen risico

De kosten voor communicatieapparaten en -software vallen onder het verplichte eigen risico. 

Lees meer uitleg over het eigen risico. 

Voor communicatieapparaten en -software betaalt u geen eigen bijdrage

U betaalt geen eigen bijdrage voor communicatieapparaten en -software. 

Lees meer uitleg over de eigen bijdrage.

Hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs

Extra hulpmiddelen voor slechthorenden voor tijdens het werk of bij het volgen van onderwijs kunnen worden vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Dit basispakket is hetzelfde voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Maar wie de zorg levert en waar de zorg wordt geleverd kan elke zorgverzekeraar zelf bepalen. Controleer voor vergoeding altijd de voorwaarden van uw polis van uw eigen zorgverzekeraar.

Alle persoonlijke hulpmiddelen in de vorm van aanvullende apparaten (eventueel meeneembaar naar een volgende werkgever of thuis) waarbij sprake is van een draadloze koppeling met een hoortoestel of trilmechanisme vallen onder het basispakket. We noemen dat een volledige hooroplossing. 

Andere middelen om uw werkplek aan te passen worden niet vergoed 

Alle andere middelen om uw werkplek aan te passen vallen niet onder het basispakket. Dit is bijvoorbeeld geluiddempend materiaal om akoestiek te verbeteren.

Voor hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs betaalt u een verplicht eigen risico

De kosten voor hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs vallen onder het verplichte eigen risico. 

Lees meer uitleg over het eigen risico.

Voor hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs betaalt u geen eigen bijdrage

U betaalt geen eigen bijdrage voor hoorhulpmiddelen voor het werk of het onderwijs. 

Lees meer uitleg over de eigen bijdrage.

(Deels) Geïmplanteerde hoorapparaten vallen onder de medisch-specialistische zorg

Hoorapparaten kunnen ook (deels) in het lichaam worden geplaatst. Voorbeelden hiervan zijn de middenoorimplantaten, cochleaire implantaten en de beengeleiderimplantaten. Deze hoorapparaten vallen onder de medisch-specialistische zorg. Deze zorg is onderdeel van zorg zoals ‘medisch specialisten die plegen te bieden’. Deze zorg wordt meestal vergoed vanuit het basispakket. De zorgverzekeraar vergoedt de kosten dan direct aan het ziekenhuis of audiologisch centrum. 

Lees meer over geneeskundige zorg op de pagina 'Medisch-specialistische zorg'.

Het Zorginstituut heeft standpunten uitgebracht over: 

Verbeteren van de hoorzorg

Het Zorginstituut werkt samen met partijen aan het verbeteren van de hoorzorg. Ook de verstrekking van hoorhulpmiddelen wordt hierin meegenomen. Het verbetersignalement ‘Perceptieve slechthorendheid bij volwassenen’ beschrijft een aanpak voor meer dan 20 verbeteracties. De betrokken partijen in de zorg gaan hiermee aan de slag, veelal via bestaande initiatieven. Het Zorginstituut monitort de uitvoering van afspraken, vraagt halfjaarlijks voortgangsrapportages op en koppelt de resultaten terug aan de partijen. Ook rapporteert het Zorginstituut hierover jaarlijks aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Lees meer op de pagina ‘Zinnige Zorg - Verbetersignalement Perceptieve slechthorendheid bij volwassenen’.

Wilt u meer informatie of hebt u vragen?

Meer weten? Op verschillende sites kunt u meer lezen over dit onderwerp.

Wet- en regelgeving

In de wet- en regelgeving worden hulpmiddelen voor het horen benoemd in de volgende artikelen:

Over Zorginstituut Nederland

Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie. Onze belangrijkste taak is zorgen dat het basispakket van de zorgverzekering alleen behandelingen vergoedt, waarvan vaststaat dat deze écht werken en passen bij wat de patiënt nodig heeft. Wij leggen uit welke zorg deel uitmaakt van het basispakket van de zorgverzekering. En we adviseren de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over welke zorg wel of niet thuishoort in het basispakket. De minister neemt het uiteindelijke besluit of zorg wel of niet in het basispakket komt. 

Vraag aan uw zorgverzekeraar wat u vergoed krijgt

In de polis van uw zorgverzekering staat wat uw verzekering precies vergoedt en onder welke voorwaarden. De basis hiervoor is de wet- en regelgeving. Wilt u precies weten welke zorg u in uw situatie vergoed krijgt? Neem dan contact op met uw zorgverzekeraar. Het is in eerste instantie namelijk aan de zorgverzekeraar om te beslissen: 

  • of de zorg die u vergoed wil krijgen onder de zorgpolis valt
  • of aan de eventuele overige voorwaarden van de zorgpolis is voldaan. 

Lees meer uitleg over de Zorgverzekeringswet op onze pagina ‘Zvw-algemeen: Hoe werkt de Zorgverzekeringswet?’.