Passende zorg verbetertraject - Osteoporose (evaluatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met osteoporose. In augustus 2020 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Osteoporose’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met osteoporose te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut heeft de implementatie gevolgd en waar nodig ondersteund. Het verbetertraject zit nu in de evaluatiefase. Daarin gaan we bereikte verbeteringen evalueren en in 2025 verslag doen aan de minister.

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Osteoporose’ stelt het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vast dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met osteoporose.

Verbetersignalement Osteoporose

Samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn. Hierover zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

De betrokken partijen hebben 10 onderwerpen voor verbetering benoemd en hierover afspraken gemaakt met elkaar. Deze onderwerpen zijn:

  • Het zorgtraject fractuurpreventie expliciet maken en onder de aandacht brengen bij ziekenhuizen, zorgprofessionals en zorgverzekeraars.
  • Richtlijnen aanpassen en op elkaar laten aansluiten.
  • Meer mensen van 50+ met een botbreuk een botdichtheidsmeting geven.
  • De diagnostiek en rapportage van wervelbreuken verbeteren.    
  • Een valrisico-inschatting en zo nodig een valrisico-beoordeling uitvoeren.    
  • Meer osteoporosepatiënten behandelen met botsparende medicatie, leefstijl- en valpreventie-advies.    
  • Meer glucocorticoïdgebruikers behandelen met botsparende medicatie.    
  • Patiënten stimuleren om de behandeling met botsparende medicijnen vol te houden.    
  • Niet stoppen met het gebruik van denosumab zonder nabehandeling.    
  • De patiënteninformatie en keuzehulp over osteoporose verbeteren.

Zorgprofessionals in het ziekenhuis en de eerste lijn hebben afgesproken om beter samen te werken. Zo krijgen patiënten van 50+ met een botbreuk diagnostiek, behandeling en nazorg op de juiste tijd en de juiste plek. Ook worden de keuzehulp voor samen beslissen, online patiënteninformatie en informatie over de Osteoporose Vereniging beter vindbaar. De afspraken leiden niet alleen tot betere zorg voor mensen met osteoporose, maar dragen ook bij aan het voorkomen van nieuwe botbreuken. Daardoor kunnen veel ziekenhuis- en verpleeghuisopnames, en pijn en beperkingen in het dagelijks leven worden voorkomen en zal de kwaliteit van leven van mensen met osteoporose verbeteren.

Resultaten implementatiefase

In de implementatiefase organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. Daar stemden we af hoe partijen de verbeterafspraken zijn gaan uitvoeren en welke acties hiervoor nodig waren. De verslagen van die bijeenkomsten staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties op deze pagina. Ook heeft onderzoeksbureau Panaxea in de implementatiefase onderzoek gedaan naar belemmerende en bevorderende factoren bij het opzetten van toekomstbestendige multidisciplinaire fractuurpreventie vanuit de eerste lijn. De onderzoekers concluderen dat de randvoorwaarden daarbij zijn: meer bewustwording bij zorgprofessionals en patiënten, een kartrekker en structurele financiering.

Panaxea-rapport fractuurpreventie osteoporose

Monitoring

Het Zorginstituut heeft de verbeteracties gemonitord door jaarlijks met partijen over de voortgang te overleggen. Ook hebben we de veranderingen in de zorg gemonitord  door data-analyses uit te voeren. Hierover hebben we voortgangsrapportages uitgebracht aan de minister van VWS.

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Osteoporose
Zinnige Zorg - Tweede voortgangsrapportage implementatie Osteoporose

Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

Evaluatie

In 2025 zal het Zorginstituut een evaluatierapport over de bereikte verbeteringen uitbrengen aan de minister.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Voor informatie

Contactpersoon: Iris Groeneveld (projectleider)
E-mail: zzosteoporose@zinl.nl

Tijdlijn

Een overzicht van belangrijke stappen in de implementatiefase en de voorafgaande verdiepingsfase en screeningfase.

Betrokken partijen

  • Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
  • Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP)
  • Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)
  • Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV)
  • Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie (NVFG)
  • Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG)
  • Nederlandse Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde (NVNG)
  • Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR)
  • Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR)
  • Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT)
  • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ)
  • Osteoporose Vereniging
  • Vereniging van Oefentherapeuten (VvOCM)
  • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties