Passende zorg verbetertraject - Verstandelijke beperking en probleemgedrag (implementatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag. Het is het eerste Zinnige Zorg-project over de langdurige zorg. Een mooi resultaat van intensieve samenwerking met betrokken partijen. In augustus 2021 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag’ uitgebracht. Dit verbetersignalement zet in op kwaliteitsbevordering. Het Zorginstituut volgt en ondersteunt de implementatie van de verbeteracties waar nodig

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag’ stelt het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vast, dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag. 

Het verbetersignalement beschrijft de verbeterpunten en welke partijen de verbeteracties oppakken vanuit hun rol en expertise. De verbeterpunten gaan over betere beeldvorming en diagnostiek. Ze moeten helpen het gedrag van mensen met een verstandelijke beperking beter te begrijpen, zodat zorgverleners beter op hun behoeften kunnen inspelen.

Zinnige Zorg - Verbetersignalement Mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag

Samen met organisaties van cliënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn en welke afspraken hierover zijn gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan.

Wat gaan mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag van de verbeteracties merken?

De betrokken partijen hebben 3 onderwerpen voor verbetering benoemd en hierover afspraken gemaakt met elkaar:

  • bevordering van het gebruik van het AAIDD-model voor beeldvorming en diagnostiek door zorgprofessionals.
  • meer standaardisatie in werkwijzen voor beeldvorming en diagnostiek;
  • bevordering multidisciplinair kijken naar cliënten.

Meer in het algemeen kunnen cliënten gaan merken dat zorgverleners duidelijke afspraken met elkaar maken over de organisatie van het zorgtraject en over aanbevelingen voor beeldvorming en diagnostiek. De toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg zal daardoor verbeteren. Cliënten zullen – met hun verwanten – beter in staat worden gesteld om samen te beslissen over de mogelijkheden. 

Startbijeenkomst implementatiefase

Op 31 januari 2022 organiseerde het Zorginstituut een startbijeenkomst met de betrokken partijen om de verbeteractie door te nemen. Ook stemden we af hoe partijen de verbeteracties gaan uitvoeren en welke als eerste nodig zijn. Ook benoemden we de rol van elke partij bij de verschillende acties en bespraken bij wie de regie ligt.

Implementatie

De uitvoering en implementatie van de verbeteracties is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen in de zorg. Zij hebben toegezegd dit te gaan doen. Het Zorginstituut zal waar nodig en op verzoek van partijen de implementatie ondersteunen. Bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten om partijen samen te brengen of door het ondersteunen van de communicatie over de afgesproken verbeteracties en de onderliggende analyse.

Monitoring

Het Zorginstituut zal de verbeteracties monitoren door jaarlijks met partijen over de voortgang te overleggen. Hierover brengen we een voortgangsrapportage uit aan de minister van VWS.

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

Evaluatie

Ongeveer 3 jaar na publicatie van het ‘Verbetersignalement Mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag’ zal het Zorginstituut een evaluatierapport over de bereikte verbeteringen uitbrengen aan de minister.

Systematische analyse gehandicaptenzorg

Op het gebied van gehandicaptenzorg loopt nog een ander Passende zorg verbetertraject, namelijk Lichtverstandelijke beperking en een gezondheidsprobleem.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Team

Bekijk het organogram om te zien welke medewerkers van het Zorginstituut betrokken zijn bij de Zinnige Zorg-projecten Gehandicaptenzorg.

Organogram Team Zinnige Zorg Gehandicaptenzorg (met contactgegevens)

Meer informatie

Contactpersoon: Albertine van Diepen (projectleider)
E-mail: ADiepen@zinl.nl
Mobiel: 06 - 30 48 25 36

Tijdlijn

Deze tijdlijn biedt een overzicht van belangrijke stappen in implementatiefase Mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag. De verdiepingsfase en de screeningsfase Zinnige Zorg - Gehandicaptenzorg gingen daaraan vooraf.

Belanghebbende partijen

  • Belangennetwerk Verstandelijk Gehandicapten (Kans Plus)
  • Beroepsvereniging van professionals in sociaal werk (BPSW)
  • Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE)
  • Landelijke Federatie door en voor mensen met een verstandelijke beperking (LFB)
  • Landelijk Steunpunt Medezeggenschap (LSR)
  • Nederlands Instituut van Psychologen (NIP)
  • Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG)
  • Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO)
  • Netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte (Ieder(in))
  • Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN)
  • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties