Monitor - Passende inzet wijkverpleging

Zorginstituut Nederland monitort hoe de afspraken uit het advies Verdelen van de schaarste in de wijkverpleging in de praktijk worden uitgevoerd.

Advies Verdelen van schaarste in de wijkverpleging

Op 2 november 2023 heeft het Zorginstituut het advies Verdelen van schaarste in de wijkverpleging aangeboden aan de toenmalige minister van Langdige Zorg en Sport (LZS). Hierin geeft het Zorginstituut aan welke mogelijkheden er zijn om de schaarse wijkverpleging te verdelen. Dat is nodig omdat de vraag naar wijkverpleging door de vergrijzing blijft toenemen en er steeds minder mensen zijn om die zorg te verlenen. Het doel is dat mensen die wijkverpleging nodig hebben die ook kunnen krijgen, nu en in de toekomst.

Gezamenlijke werkagenda passende inzet wijkverpleging

Het afgelopen jaar hebben alle betrokken partijen het advies uitgewerkt in een werkagenda. In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) faciliteert en monitort het Zorginstituut elke 6 weken de voortgang van deze werkagenda. De partijen werken samen op de volgende thema’s om schaarste in de wijkverpleging te verminderen:

Thema's van de gezamenlijke werkagenda
Nummer Thema Toelichting
1 Indicatiestelling als instrument voor passende inzet bij schaarste wijkverpleging.  Onderdeel hiervan is de herijking van het Normenkader Verpleegkundige indicatiestelling door de beroepsgroep. Daarbij hoort ookhet maken van afspraken over het gebruik van tools om tot een goede indicatiestelling te komen en om ongewenste praktijkvariatie te voorkomen. Begin 2025 wordt het herijkte Normenkader gepubliceerd en geïmplementeerd door Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN).
2 Bevorderen van de inzet van hulpmiddelen en digitale zorg.  Dit gaat onder meer over informatie geven en delen over de inzet van digitale zorg en hulpmiddelen. Als de digitale vorm of een hulpmiddel voldoet bij een cliënt, dan heeft deze geen aanspraak op een fysieke vorm van zorg voor dezelfde zorgbehoefte. Tenzij bij de indicatiestelling of tijdens de zorgverlening is vastgesteld dat kwaliteit van zorg niet haalbaar is vanwege de persoonlijke situatie van de cliënt. Bijvoorbeeld als iemand niet digitaal vaardig is. In het herijkte Normenkader (zie 1) en de bijbehorende nascholing wordt hier uitgebreid aandacht aan besteed. Daarnaast werken we aan vergroting van de vindbaarheid van (digitale) hulpmiddelen, onder andere door aansluiting te maken met Thuisarts.nl. 
3 Bevorderen van inzet van helpenden niveau 2 in de wijkverpleging.  Helpenden kunnen waar passend is ingezet worden in het team wijkverpleging. Helpenden ondersteunen bij de verpleging en verzorging. Ze kunnen taken overnemen van wijkverpleegkundigen, die dan weer tijd hebben voor andere taken. Belangrijk hierbij is dat de inzet van helpenden geen negatieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg. Partijen gaan praktijkvoorbeelden delen over in welke situaties helpenden ingezet kunnen worden. Het samenspel tussen professionele zorgverleners is ook onderdeel van de Handreiking Passende Deskundigheidsmix die de partijen midden 2025 opleveren. Dit is onderdeel van de uitwerking van het Generiek kompas ‘Samen werken aan kwaliteit van bestaan’
4 Voorkomen dat zorg die op een andere plek geleverd kan worden bij de wijkverpleging terechtkomt. Voorbeelden verzamelen waarbij de druk op de wijkverpleging kan worden verminderd. Een  voorbeeld hiervan is de oogdruppelbril. Deze kan door de oogarts worden gegeven, zodat inzet van een wijkverpleegkundige thuis niet meer nodig is.

Planning

In 2024-2027 gaat het Zorginstituut het arbeidstekort in de wijkverpleging monitoren en hoe de inzet van helpenden niveau 2 en hulpmiddelen helpt om de werkdruk van wijkverpleegkundigen te verminderen. Ook zullen we wijkverpleegkundigen in 2025 en 2026 bevragen over de inzet van hulpmiddelen en digitale zorg in de praktijk. Na deze periode publiceert het Zorginstituut zijn conclusies. 

Voor informatie

Hebt u een vraag over deze monitor? Stuur dan een e-mail naar Lisanne Dennesen via ldennesen@zinl.nl.

Betrokken partijen

  • Actiz 
  • Patiëntenfederatie Nederland (PFN) 
  • SPOT 
  • SoloPartners 
  • Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) 
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN) 
  • Zorgthuisnl