Passende zorgpraktijken en het basispakket
De eerste voorbeelden van passende zorgpraktijken zijn aangeleverd door enthousiaste zorgverleners en zorgorganisaties uit verschillende sectoren, via verschillende vindplaatsen. Deze zorgpraktijken voldoen aan de principes van passende zorg uit het 'Kader Passende zorg' en aan de aanvullende criteria die het Zorginstituut heeft gesteld voor deze eerste serie passende zorgpraktijken. Het Zorginstituut ziet deze eerste uitvraagronde als een pilot om van en met elkaar te leren. De komende tijd publiceren we meer voorbeelden.
Afstemming om zorgpraktijken verder te brengen
De genoemde passende zorgpraktijken zijn niet nieuw en vaak al in beeld bij andere landelijke programma’s, zoals bij Zorgevaluatie en Gepast Gebruik (ZE&GG), VGZ Zinnige Zorg, het Platform Hybride en Digitale Zorg, en de Kennisbank Digitale Zorg van Vilans. Met dit soort programma’s wordt afgestemd hoe we gezamenlijk de zorgpraktijken verder kunnen brengen.
Impact op de houdbaarheid van de zorg
Deze eerste voorbeelden van passende zorgpraktijken laten zien dat ze impact hebben op de houdbaarheid van de zorg en toegevoegde waarde voor patiënten. De praktijken leiden tot minder inzet van schaars personeel, waardoor ze bijdragen aan het toegankelijk houden van de zorg bij een sterk toenemende zorgvraag. Daarom verdienen de werkwijzen van deze zorgpraktijken navolging.
Status van de zorgpraktijken
Elk van de gepubliceerde passende zorgpraktijken gaat over de organisatie van zorg voor een bepaalde IZA-doelgroep. Het zijn alternatieve manieren om door beroepsgroepen erkende zorg te organiseren. Het Zorginstituut publiceert de passende zorgpraktijken, met vermelding van de kernelementen. Het doel is dat zorgaanbieders zich laten inspireren, de praktijken vertalen naar de lokale context, randvoorwaarden realiseren en bespreken met zorgverzekeraars, en ze onderdeel maken van activiteiten op het gebied van passende zorg. Ook is het de bedoeling dat zorgverzekeraars sturen op verdere opschaling van deze praktijken, bijvoorbeeld door contractering en inkoop.
Landelijk organiseert het Zorginstituut in 2024 de versnelling naar passende zorg voor een aantal passende zorgpraktijken. Voor deze praktijken geldt een inspanningsverplichting die partijen op zich nemen met de ambitie om concrete praktijken landelijk op te schalen. Daarbij hoort om periodiek de vraag aan elkaar te stellen hoe de voortgang is en of de beoogde impact ook daadwerkelijk wordt gehaald. Voor die inspanning geldt het principe ‘pas toe of leg uit’.
Disclaimer: passende zorgpraktijken en het basispakket
Om passende zorg mogelijk te maken, is het ook belangrijk dat zorg wordt voorkomen. Bijvoorbeeld door het inzetten van een welzijnswerker. Dan wordt zo’n passende zorgpraktijk niet uit het basispakket van de zorgverzekering betaald. De zorgpraktijk moet in ieder geval wel impact hebben op de Zorgverzekeringswet of de Wet langdurige zorg.
Voor de onderdelen van passende zorgpraktijken die wél in het basispakket zitten, is binnen dit programma niet beoordeeld of een zorgpraktijk voldoet aan de stand van de wetenschap en praktijk (SWP). Wel zijn er waarborgen ingebouwd om de kans te beperken dat het gaat om zorg die niet voldoet aan SWP. Als we in het verleden hebben geoordeeld dat een zorgpraktijk niet voldoet aan SWP, is die zorgpraktijk nu niet geselecteerd. Ook niet geselecteerd zijn nieuwe manieren van diagnostiek en behandeling waarvan nog niet duidelijk is of ze voldoen aan SWP.
Ordening praktijken naar de principes van passende zorg
De voorbeelden van praktijken zijn geordend naar de principes van passende zorg:
- Passende zorg is zorg die werkt tegen een redelijke prijs.
- Passende zorg betekent dat patiënt en zorgverlener samen beslissen.
- Passende zorg wordt, waar dat kan, zo dicht mogelijk bij de patiënt georganiseerd.
- Passende zorg gaat niet alleen over ziekte, maar ook over gezondheid.
Vanuit het IZA is een vijfde principe toegevoegd:
- Passende zorg bevordert het werkplezier van zorgprofessionals.
De passende zorgpraktijken zijn onder meerdere principes in te delen. Voor alle praktijken geldt dat de zorg die in de zorgpraktijk geboden wordt, werkt tegen een redelijke prijs (principe 1).
Passende zorgpraktijken: voorbeelden
Bekijk de voorbeelden van passende zorgpraktijken.