Ga direct naar inhoud

Zinnige Zorg - systematisch doorlichten van het basispakket

Elke verzekerde moet er op kunnen rekenen dat hij of zij goede zorg ontvangt. Niet meer dan nodig en niet minder dan noodzakelijk. En dat daarvoor geen onnodige kosten worden gemaakt. Het Zorginstituut beoordeelt daarom of de diagnostiek en de therapeutische interventies die deel uitmaken van het basispakket op een patiëntgerichte, effectieve en doelmatige manier worden ingezet.

Samenwerken met partijen in de zorg

De resultaten van onze doorlichtingen bespreken we met zorgverleners, patiënten, zorginstellingen en verzekeraars. Samen met hen onderzoeken we wat nodig is om de zorg voor de patiënt verder te verbeteren en onnodige kosten te vermijden. De partijen in de zorg zijn verantwoordelijk voor het verbeteren van de zorg. Het Zorginstituut maakt eventuele verbeterpunten inzichtelijk, bevordert de onderlinge samenwerking en volgt de resultaten. Zo dragen we bij aan goede en betaalbare zorg voor iedereen.

Achtergrond en werkwijze

Zorginstituut Nederland is in 2013 gestart met het programma 'Zinnige Zorg', de systematische doorlichting van het huidige basispakket met het oog op een gepast aanbod en gebruik van zorg. Periodiek worden alle ICD-10 gebieden op een systematische wijze doorgelicht. Kern ervan is de identificatie en het tegengaan van niet-effectieve of onnodige zorg, zodat de kwaliteit van de zorg voor de patiënt verbetert, de gezondheidswinst toeneemt en onnodige kosten worden vermeden.

De werkwijze kent 4 fasen: 

  • Screeningsfase
    Hierin bekijken we met de betrokken partijen welke zorg er nu wordt geleverd en voor welke onderwerpen het beter kan.
  • Verdiepingsfase
    We bepalen per onderwerp wat er écht beter kan en bespreken met de betrokken partijen hoe ze dat gaan realiseren.
  • Implementatiefase
    In de implementatiefase voeren de partijen de verbeteringen door. Het Zorginstituut ondersteunt hen waar nodig.
  • Evaluatiefase
    In de laatste fase kijken we of de doelen zijn bereikt.

Meer informatie over de werkwijze is te vinden in het document 'Werkwijze systematische doorlichting programma Zinnige Zorg'.

Onderstaande animatie toont hoe een Zinnige Zorg project verloopt. De 2e animatie gaat over Zinnige Zorg voor mensen met etalagebenen.

Iedereen in Nederland heeft recht op zinnige zorg.

Zorg is zinnig wanneer die voor elke patiënt noodzakelijk en bewezen effectief is.
Maar, is de huidige zorg dat eigenlijk wel?
Om daar achter te komen houdt Zorginstituut Nederland de zorg per aandoening tegen het licht. Met Zinnige Zorg projecten onderzoeken we
samen met patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars wat nodig is om de zorg te verbeteren en onnodige behandelingen en kosten te vermijden.

Een Zinnige Zorg project bestaat uit vier fasen.
Stap één is de screeningsfase.
Hierin bekijken we met de betrokken partijen welke zorg er nu wordt geleverd en voor welke onderwerpen het beter kan.
Hierna volgt de verdiepingsfase.
We bepalen per onderwerp wat er écht beter kan en bespreken met de betrokken partijen hoe ze dat gaan realiseren.
In de implementatiefase voeren de partijen de verbeteringen door.
Het Zorginstituut ondersteunt hen waar nodig.
In de laatste fase, de evaluatiefase, kijken we of de doelen zijn bereikt.

Een Zinnige Zorg project maakt duidelijk welke zorg het best passend is voor de patiënt.
Neem de zorg bij slijtage van de knie.
In het verleden werd vaak direct een nieuwe knie geplaatst.
Dat was niet altijd nodig en bovendien belastend voor de patiënt.
Door dit Zinnige Zorg project zijn de richtlijnen aangepast en krijgen patiënten duidelijkere informatie.
De behandeling begint nu met een adviesgesprek, oefentherapie en pijnstillers.
Pas als dit niet geholpen heeft, volgt mogelijk een operatie.
Zo is de zorg bij slijtage van de knie weer zinnig geworden.
Van goede zorg verzekerd.
Niet meer dan nodig en niet minder dan noodzakelijk. 

Met Zinnige Zorg willen we patiënten de beste zorg bieden en overbodige zorgkosten vermijden.
Daarom hebben we onderzocht wat de beste behandeling is voor mensen met etalagebenen.
Hieruit blijkt dat looptraining onder begeleiding van een fysiotherapeut beter helpt én minder risico’s met zich meebrengt dan een dotterbehandeling.
Daarom zijn afspraken gemaakt samen met patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars om mensen met etalagebenen eerst deze looptraining aan te bieden.
Als looptraining onvoldoende helpt, kan later eventueel alsnog een dotterbehandeling volgen.
Een belangrijke randvoorwaarde was dat de begeleiding van de looptraining door een fysiotherapeut vergoed zou worden.
De minister heeft dit goedgekeurd en sinds 1 januari 2017 zit deze zorg in het basispakket.
In 2016 kreeg 77%t van de patiënten enige vorm van looptraining, in 2017 was dit al 87%.
Er zijn 21% minder dotterbehandelingen uitgevoerd.
Jaarlijks levert dat € 21,5 miljoen op.
Zo werkt het Zorginstituut aan Zinnige Zorg.
Meer weten over deze projecten?
www.zorginstituutnederland.nl/werkagenda/zinnige-zorg

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Publicaties