Ziektemodellen voor pakketbeheer
Zorginstituut Nederland werkt aan de ontwikkeling en het gebruik van ziektemodellen voor pakketbeoordelingen. Met ziektemodellen kunnen de gevolgen van een behandeling op lange termijn worden ingeschat. Het doel hiervan is om beter en sneller te kunnen beoordelen wat de meerwaarde is van nieuwe behandelingen. Het Zorginstituut verwacht in 2024 de eerste pakketbeoordeling af te ronden op basis van een ziektemodel.
Meer inzicht in gevolgen behandeling op lange termijn door ziektemodellen
Een ziektemodel is een wiskundige beschrijving van een ziekte en de behandelingen van die ziekte. Een ziektemodel helpt duidelijk maken wat de langetermijngevolgen zijn van behandelingen.
Ziektemodellen kunnen helpen bij pakketbeoordelingen
Zorginstituut Nederland adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de vergoedingen van medicijnen en behandelingen uit het basispakket van de zorgverzekering. Ziektemodellen kunnen ons hierbij helpen. Met een ziektemodel kijken we of medicijnen en andere behandelingen op lange termijn effect hebben op de gezondheid van de patiënt. Het model maakt ook de kosten van een behandeling helder. We noemen dat het beoordelen van de effectiviteit en kosteneffectiviteit. Hiermee vergelijken wij een nieuwe behandeling met een bestaande behandeling.
Vergelijken van bestaande en nieuwe behandelingen met ziektemodellen
Bij een pakketbeoordeling vergelijken we de nieuwe behandeling met de bestaande behandeling. Hierbij kijken we naar welke behandeling en behandelvolgorde het meest effectief is. Met een ziektemodel kunnen alle bestaande en nieuwe behandelingen voor een ziekte tegelijk en op dezelfde manier worden geëvalueerd en beoordeeld. Zo kan er een goede vergelijking worden gemaakt. Een ziektemodel is vernieuwend, omdat het ook rekening houdt met vervolgbehandelingen.
Onderzoek nieuwe aanpak beoordelingen van medische behandelingen
Het Zorginstituut is in oktober 2022 gestart met het project ‘Doorontwikkeling pakketbeheer: Implementatie gebruik ziektemodellen’. Dit project loopt 3 jaar en hierin willen we meer kennis opdoen over het ontwikkelen en gebruiken van ziektemodellen. Het doel is om te zorgen dat vooral geneesmiddelen worden voorgeschreven waarbij de kosten van het geneesmiddel in goede verhouding staan tot de winst die het oplevert voor de gezondheid.
Inmiddels zijn er ziektemodellen ontwikkeld voor melanoom (huidkanker), multipel myeloom (MM) en diabetes. Ook is er onderzoek gedaan naar data-eisen, beleid en organisatie voor de ontwikkeling en het gebruik van ziektemodellen.
In het project worden nog 2 nieuwe ziektemodellen ontwikkeld en wordt gewerkt aan methoden om de inzichten uit dit soort modellen bruikbaar te maken voor pakketbeheer.
We verwachten in 2024 het eerste pakketadvies op basis van een ziektemodel uit te kunnen brengen.
Internationale samenwerking
Het Zorginstituut werkt samen met organisaties die vergelijkbaar werk doen als het Zorginstituut in andere landen, zoals NICE in Engeland en CADTH in Canada. Ook deze landen zoeken naar mogelijkheden om ziektemodellen te gebruiken voor pakketbeheer. Door samen te werken leren we van elkaars ervaringen en is het mogelijk om ziektemodellen uit te wisselen.
Meer informatie of vragen?
Hebt u vragen over dit onderwerp? Mail uw vraag dan naar Saskia Knies via sknies@zinl.nl.
Planning
| Stap in het proces | Datum |
|---|---|
| Start project ziektemodellen | oktober 2022 |
| Eerstvolgende mijlpaal: pakketadvies multiple myeloom | juni 2024 |
| Eind project ziektemodellen | oktober 2025 |
Betrokken partijen
- Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
- Ontwikkeling ziektemodel diabetes type 2 – Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Ontwikkeling ziektemodellen Melanoom en Multipel Myeloom – Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM)