Nieuw handvat voor samenwerking tussen patiënt en zorgverlener

Persoonsgerichte zorg is een kernwaarde van de huisartsenzorg in Nederland. Hierbij is steeds vaker sprake van gezamenlijke besluitvorming, met een actieve rol voor de patiënt. Bij persoonsgericht zorg nemen zorgverlener en patiënt samen besluiten. Dit vraagt van zorgverleners een andere aanpak. Om deze nieuwe werkwijze eigen te maken is een praktische handreiking ontwikkeld.

Praktisch en breed toepasbaar

De basis van de handreiking is het Raamwerk Individueel Zorgplan van Zorginstituut Nederland (ZIN). Daarin was de gezamenlijke besluitvorming niet of nauwelijks uitgewerkt. De nu verschenen handreiking komt hieraan tegemoet. Het is praktisch en breed toepasbaar: te gebruiken bij zowel mensen met één chronische aandoening, als bij mensen met multimorbiditeit en bij kwetsbare ouderen. De gezamenlijk vastgestelde behandeldoelen en zorgafspraken krijgen een plek in het individueel zorgplan. De handreiking gezamenlijke besluitvorming maakt het makkelijker om het generiek individueel zorgplan in te zetten als onderdeel van persoonsgerichte zorg.

Flexibel inzetbaar

De handreiking bestaat uit vier onderdelen: voorbereiding consult; samen doelen vaststellen; samen zorgafspraken maken; en evalueren. Het expliciete onderscheid tussen doelen en zorgafspraken zorgt voor meer bewuste aandacht voor doelen vanuit het patiëntenperspectief, en – als gevolg daarvan – voor een actievere inbreng van de patiënt. De opzet sluit aan bij de professionele normen van huisartsen en praktijkondersteuners. De handreiking kan flexibel worden toegepast: diepgravend als het moet, globaler als het kan.

De handreiking voor gezamenlijke besluitvorming werd ontwikkeld door het NHG, Zuyd Hogeschool Heerlen, Universiteit Maastricht, InEen en Zorginstituut Nederland (ZIN). Het is gebaseerd op bestaande kennis en expertise en in een kleinschalige pilot door huisartsen en POH getoetst. Verder onderzoek naar de hanteerbaarheid en het effect van de handreiking blijft nodig.

Vervolgstappen

Momenteel toetsen Zuyd Hogeschool en de Universiteit Maastricht delen van de handreiking bij diverse zorggroepen. Daarnaast zetten het NHG, InEen en ZIN dit najaar samen de volgende stappen om de implementatie van het individueel zorgplan (izp) te bevorderen:

  • training, scholing en coaching van zorgverleners bij gezamenlijke besluitvorming, dit aanbod wordt aanbevolen bij de opleidingen voor huisarts en POH;
  • om het gebruik van het izp te stimuleren wordt een instrument ontwikkeld voor het kwaliteitsbeleid in de huisartsenvoorziening;
  • onderzoek naar de bijdrage van het izp aan integrale en persoonsgerichte zorg.