Duidelijkheid over standpunt hooggebergtebehandeling

Publicatie | 21-10-2020

Niet bewezen effectiever dan longrevalidatie

Met de publicatie van het REFRAST-onderzoek in het tijdschrift Respiratory Medicine in oktober 2020, spitst de discussie zich sinds kort opnieuw toe op de interpretatie van deze studie. Dit is het onderzoek op basis waarvan het Zorginstituut zijn standpunt heeft ingenomen. De onderzoeksresultaten van de REFRAST-studie laten geen meerwaarde zien in vergelijking met longrevalidatie in Nederland (op zeeniveau). Terwijl die meerwaarde moet worden aangetoond om hooggebergtebehandeling als zelfstandige behandeling via de basisverzekering te kunnen blijven vergoeden.

Onvergelijkbare patiëntengroepen

Het REFRAST-onderzoek moest antwoord geven op de vraag: leidt hooggebergtebehandeling bij mensen met ongecontroleerd ernstig astma tot een verbetering van hun astma en een vermindering van steroïde-gebruik ten opzichte van behandeling in Nederland? Die meerwaarde is niet aangetoond. Voornamelijk is dit te wijten aan de uitvoering van de onderzoekopzet: een observationele studie. Met een observationele studie kun je een goed beeld krijgen van de effectiviteit van de ene behandeling ten opzichte van de andere. Mits je 2 vergelijkbare patiëntgroepen hebt. De REFRAST-studie is verricht met 2 patiëntgroepen die al bij de start niet met elkaar te vergelijken waren. Dat heeft geresulteerd in bewijs van zeer lage kwaliteit. Dit bewijs is onvoldoende voor toelating van de behandeling tot het pakket van verzekerde zorg.

Longrevalidatie is verzekerde zorg

Een behandeling in Davos vanuit de basisverzekering blijft nog altijd mogelijk voor mensen met ernstig oncontroleerbare astma. De hoogte van de vergoeding is dezelfde als die voor longrevalidatie in Nederland. Verscheidene zorgverzekeraars kochten de behandeling in het Zwitserse bergdorp al in.

Nieuw onderzoek blijft mogelijkheid

Ondanks constructief overleg met partijen begin 2020, wordt in oktober 2020 opnieuw een publiek podium gezocht om het onafhankelijk oordeel van het Zorginstituut over de meerwaarde van hooggebergtebehandeling in twijfel te trekken. Wij betreuren dit. In een geschil over een standpunt van het Zorginstituut heeft de rechter het laatste woord. Partijen staat het vrij deze stap te nemen om een eindoordeel via rechtspraak af te dwingen.

Nieuw onderzoek doen naar de meerwaarde van hooggebergtebehandeling ten opzichte van longrevalidatie blijft mogelijk. Zorgprofessionals en patiëntenverenigingen kunnen hiertoe alsnog besluiten, waarna het Zorginstituut op termijn kan worden gevraagd opnieuw een standpunt in te nemen.

Procesevaluatie standpunt

Het afgelopen jaar heeft het Zorginstituut een onafhankelijke procesevaluatie laten uitvoeren naar het standpunt hooggebergtebehandeling. De inhoud van het ingenomen standpunt stond niet ter discussie. Centraal stond de vraag waar het tijdens het proces mis is gegaan waardoor partijen zich overvallen voelden door de uitkomst van het standpunt hooggebergtebehandeling. Deze procesevaluatie is uitgevoerd door de bureaus Zorgvuldig Advies en Issuemakers. Het eindrapport is eind februari 2021 gepubliceerd en bevat 8 leerpunten voor het Zorginstituut om het proces en alle communicatie eromheen, te verbeteren zodat uitkomsten in de toekomst beter matchen met verwachtingen van betrokken zorgverleners, patiënten en zorgverzekeraars.

Aan de procesevaluatie hebben alle partijen meegewerkt die betrokken waren bij het standpunt hooggebergtebehandeling. De evaluatie is formeel afgesloten met een online bijeenkomst waar alle betrokkenen aan hebben deelgenomen en waar het eindrapport en de leerpunten zijn gepresenteerd en toegelicht. Aan het einde van deze bijeenkomst hebben het Zorginstituut en de betrokken stakeholders de wens uitgesproken om te blijven samenwerken bij het (verder) verbeteren van de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg voor mensen met longziekten.

Procesevaluatie standpunt hooggebergtebehandeling bij ernstig refractair astma

Goede en toegankelijke zorg voor alle Nederlanders

De Nederlandse gezondheidszorg is één van de beste ter wereld. Door de vergrijzing, steeds meer dure medicijnen en ook de stijgende kosten voor langdurige zorg, zijn keuzes noodzakelijk om onze zorg voor iedereen goed en betaalbaar te houden. Het Zorginstituut waakt over het pakket van verzekerde zorg en bepaalt of iets wel of niet in het pakket van de basiszorgverzekering thuishoort. Dat zijn ingewikkelde keuzes, omdat die voor het algemeen belang goed uit te leggen zijn, maar voor mensen persoonlijk heel ingrijpend kunnen zijn.

Meer weten over hoe wij werken aan een goed samengesteld pakket van verzekerde zorg? Bekijk deze korte video.