Omdenkers mentale gezondheid

Aanleiding: nieuwe aanpak nodig in ggz en sociaal domein

De zorg en ondersteuning in Nederland staan onder druk. Er zijn grote uitdagingen, zoals vergrijzing, eenzaamheid, schulden, prestatiedruk en een tekort aan zorgpersoneel. Als iemand zich bijvoorbeeld eenzaam voelt of schulden heeft, is een medische behandeling niet de best passende oplossing. Dit vraag om een nieuwe aanpak binnen de ggz en het sociaal domein. Mentale gezondheid is meer dan alleen de juiste inzet op het juiste moment door de juiste persoon. Het gaat ook over elkaar zien, je verbonden voelen en een betekenisvol leven leiden. Door samen te werken kunnen we ervoor zorgen dat de mensen die hulp het hardst nodig hebben, deze ook krijgen.

Project Omdenkers mentale gezondheid deelt goede voorbeelden

We verzamelen goede praktijkvoorbeelden die mentale gezondheid en welzijn anders organiseren en waarvan we weten dat ze écht werken. Het gaat om nieuwe en slimme manieren om ondersteuning en zorg te organiseren en te verbinden. Praktijkvoorbeelden die omdenken. Door beter inzicht te krijgen in hóé zij het verschil maken, kunnen meer mensen ze toepassen in hun eigen organisatie. De belemmerende factoren die het opschalen van goede initiatieven tegenhouden, proberen we weg te nemen of te verlagen.

We publiceren factsheets van de omgedachte praktijken. En verzamelen de belangrijkste elementen, zodat de praktijkvoorbeelden landelijk beter te gebruiken zijn. We bespreken de gekozen projecten met de betrokken partijen. En als we het erover eens zijn dat het een goed omdenkproject is, stimuleren we dat zorgaanbieders, gemeenten en zorgverzekeraars het project contracteren. Er is ook een klankbordgroep die advies kan geven om de invoering en uitbreiding van de goede voorbeelden te ondersteunen.

In 2023 publiceerde het Zorginstituut het ‘Signalement passende zorg voor mensen met psychische problemen’. Hierin beschrijven we de knelpunten in de zorg en ondersteuning voor mensen met psychische problemen en geven oplossingsrichtingen om die weg te nemen. Het project ‘Omdenkers mentale gezondheid’ draagt hieraan bij door goede omgedachte praktijkvoorbeelden te verzamelen en te delen.

Passende zorg voor mensen met psychische problemen

Passende zorg gaat over het anders organiseren van zorg, zodat iedereen ook in de toekomst goede zorg kan blijven krijgen. Passende zorg is zorg die werkt, waar mogelijk dicht bij de patiënt, waarbij patiënt en zorgverlener samen beslissen. Het gaat om een ommezwaai in ons denken over zorg. Minder focus op ziekte en behandeling. En meer inzet op gezondheid en wat iemand wel kan.

Voorbeelden omdenkers mentale gezondheid

Het Zorginstituut verzamelt en publiceert sinds 2025 voorbeelden. Deze voorbeelden dienen ter inspiratie.

• Factsheet Omdenker Voorzorg

Voor informatie

Ben of ken je een goed voorbeeld? Laat een van de betrokken partijen het dan inbrengen in de klankbordgroep Omdenken mentale gezondheid. Weet je niet wie jou vertegenwoordigt of heb je een andere vraag? Stuur dan een e-mail naar omg@zinl.nl.

Betrokken partijen

Zorg en welzijnsorganisaties werken samen in een klankbordgroep. Hierin zitten:

• De Nederlandse GGZ (DeNLggz)
• Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV)
• MeerGGZ
• MIND
• Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP)
• Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP)
• Nederlandse Vereniging voor Zelfregie en Herstel (NVZH)
• Sociaal Werk Nederland
• Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG)
• Verslavingskunde Nederland
• Vereniging van Ervaring Deskundigen (VvED)
• Zorginstituut Nederland