Geen verdere beoordeling van sacrale neuromodulatie bij een bepaalde vorm van obstipatie
Op 1 januari 2022 is de voorwaardelijke toelating (VT) afgelopen voor de behandeling van sacrale neuromodulatie bij patiënten met therapieresistente, functionele obstipatie met vertraagde darmpassage. Het Zorginstituut zal niet beoordelen of deze behandeling vergoed kan worden uit de basisverzekering. De certificering van de neurostimulator (InterStim®) voor obstipatie is vervallen en de fabrikant heeft geen nieuwe certificering aangevraagd. Zonder deze certificering is het wettelijk niet mogelijk om voor deze patiëntengroep toegang te regelen tot de behandeling. Een beoordeling door het Zorginstituut kan helaas niets aan deze situatie veranderen. Vanaf 29 januari 2024 is voor bepaalde patiënten wél vervanging van de neurostimulator mogelijk.
Over obstipatie en sacrale neuromodulatie
Functionele obstipatie is een vorm van langdurige verstopping van de darmen zonder onderliggende lichamelijke oorzaak. Vertraagde darmpassage is een bepaald type van functionele obstipatie. De gebruikelijke behandeling bestaat uit voedings- en leefstijladviezen, medicijnen en darmspoelingen. Maar sommige patiënten reageren daar onvoldoende op. Dat heet ‘therapieresistent’. Voor die patiënten kan sacrale neuromodulatie een volgende stap in de behandeling zijn. Dan wordt met een operatie een stimulator in het lichaam geplaatst. Op die stimulator is een electrode aangesloten, die zwakke stroomstootjes geeft om de zenuwen in de onderrug te prikkelen. Deze signalen kunnen de obstipatieklachten verlichten.
Stand van zaken vergoeding sacrale neuromodulatie per 29 januari 2024
Een aantal patiënten kreeg een neurostimulator tijdens het VT-traject dat tot 1 januari 2022 liep. Het Zorginstituut heeft toen niet beoordeeld of deze zorg definitief vergoed kon worden uit het basispakket, omdat de fabrikant geen nieuwe certificering had aangevraagd. Dat is nog steeds zo. Maar omdat een neurostimulator na een aantal jaar aan vervanging toe is, heeft de fabrikant nu een ontheffing aangevraagd voor patiënten die baat hebben bij de behandeling. Dan kunnen patiënten voor vervanging van de stimulator of electrode tóch in Nederland terecht bij de 2 aangewezen expertisecentra. Dit zijn het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC) en het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. Wilt u weten of u in aanmerking komt voor vergoeding van het vervangen van uw stimulator of electrode? Neem dan altijd contact op met uw eigen zorgverzekeraar.
Op 29 januari 2024 heeft de fabrikant een ontheffingsverzoek ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). VWS heeft ontheffing verleend voor de volgende medische hulpmiddelen:
InterStim X en InterStim II voor de patiënten die aan het onderzoek hebben deelgenomen en patiënten die voor de start van het onderzoek al werden behandeld. Daarbij gelden wel strikte voorwaarden, waaronder:
- De ontheffing is geldig zolang er geen alternatief is en zolang deze groep afhankelijk is van het medische hulpmiddel.
- De fabrikant neemt de kosten voor toekomstige vervanging van o.a. de stimulator, elektrode, afstandsbediening en vervolgbehandelingen voor deze patiënten op zich.
- De fabrikant draagt er zorg voor herhaling te voorkomen van een eenzelfde soort uitkomst bij het ondersteunen van klinische studies om medische hulpmiddelen vergoed te krijgen binnen het Nederlandse vergoedingssysteem.
Als de fabrikant zich niet houdt aan de voorwaarden die in het ontheffingsbesluit staan, kan VWS besluiten om het ontheffingsbesluit in te trekken.