Brief - Voortgang ‘Signalement passende zorg voor mensen met psychische problemen’

In deze brief rapporteert Zorginstituut Nederland over de voortgang van het ‘Signalement passende zorg voor mensen met psychische problemen’ uit 2023. Het afgelopen jaar hebben we aanbevelingen uit het signalement gevolgd, geagendeerd en besproken met partijen, onder andere op verschillende IZA-thematafels en met betrokken organisaties. Ook vragen we de komende tijd voor een aantal zaken extra aandacht van partijen en de landelijke en lokale overheid.

Aanleiding: signalement passende zorg voor mensen met psychische problemen

Mensen met psychische problemen krijgen lang niet altijd de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben. Veel van hen staan op een wachtlijst en zij wachten vaak langer dan is afgesproken op de juiste zorg en ondersteuning. In de ggz gaat het eind 2023 om ruim 97.000 wachtplekken. Vooral mensen met complexe problemen wachten het langst. De aanbevelingen in het signalement richten zich op meer nadruk op een mentaal gezonde samenleving, het samenwerken over grenzen van domeinen heen en een samenhangende aanpak. Dit sluit aan op de afspraken die partijen en de overheid hebben gemaakt in de verschillende akkoorden. Dat zijn het Integraal Zorgakkoord (IZA), Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en Hervormingsagenda Jeugd. Het signalement beschrijft de afspraak om na een jaar te komen met een voortgangsrapportage.

Lees hier meer over het Signalement passende zorg voor mensen met psychische problemen.

De voortgang: stand van zaken eind 2024

Het Zorginstituut is positief over de ingezette beweging. Het afgelopen jaar is door betrokken organisaties op landelijk en regionaal niveau verder gebouwd aan preventie, passende zorg en ondersteuning aan mensen met (een risico op) psychische problemen. De noodzakelijke samenwerking tussen organisaties in de verschillende domeinen krijgt steeds meer vorm en inhoud. We zien dat terug in de regionale plannen, transformatievoorstellen en in de vele onderzoeks- en verbeterprogramma’s. Maar het is te kort dag om concrete, zichtbare resultaten te zien voor de inwoners en hulpvragers zelf, bijvoorbeeld in de afname van de zorg- en hulpvragen en in kortere wachtlijsten.

We vragen extra aandacht van de politiek, de landelijke en lokale overheid én betrokken organisaties voor onder andere:

  • het invullen van een brede preventie-agenda mentale gezondheid;
  • het zorgen voor voldoende structurele middelen voor het versterken van de sociale basis en het sociaal domein; en 
  • het prioriteit geven aan de zorg en ondersteuning aan mensen met complexe psychische problemen. 

Vervolg

Het Zorginstituut roept betrokken landelijke en regionale organisaties op om de voortgang te blijven monitoren en zo nodig bij te sturen. Het Zorginstituut blijft hieraan graag een bijdrage leveren, samen met alle betrokkenen.