Standpunt Deep Brain Stimulation bij patiënten met therapieresistente obsessief-compulsieve stoornis
In dit standpunt stelt het Zorginstituut (voorheen CVZ) dat Deep Brain Stimulation (DBS) bij patiënten met therapieresistente obsessief-compulsieve stoornis (OCS) onder voorwaarden deel uitmaakt van het basispakket. Een zorgvuldige indicatiestelling door een onafhankelijk en deskundig multidisciplinair team en het uitvoeren van DBS, enkel in daarvoor gespecialiseerde centra, maken deel uit van deze voorwaarden.
Download 'Standpunt Deep Brain Stimulation bij patiënten met therapieresistente obsessief-compulsieve stoornis'
Download 'Bijlage: Waarborgendocument Diepe Hersenstimulatie voor Obsessieve Compulsieve Stoornis in Nederland 2013'
Voorwaarden bij indicatiestelling
Om een verantwoorde en effectieve behandeling te bewerkstelligen zijn waarborgen nodig met betrekking tot indicatiestelling en toepassing van DBS bij OCS. De behandeling van OCS is opgenomen in de Multidisciplinaire richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met een angststoornis, onderdeel Obsessieve Compulsieve Stoornis (2013). In deze richtlijn en in de aanvullende, door de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) aangedragen, praktische leidraad Implementatie Diepe Hersenstimulatie voor Obsessieve Compulsieve Stoornis in Nederland (november 2013) is invulling gegeven aan deze waarborgen.
Evaluatie van de praktijk in 2017
Om na te gaan of deze voorwaarden in de praktijk daadwerkelijk zijn ingevuld, heeft het Zorginstituut een evaluatie uitgevoerd. Hiervoor is informatie opgevraagd bij de NVvP. Na bestudering van de beschikbare informatie concludeert het Zorginstituut dat de beroepsgroep de aanvullende voorwaarden die gesteld zijn aan de toelating van de behandeling DBS bij OCS tot het basispakket, op de volgende wijze heeft ingevuld:
- Er is een landelijke multidisciplinaire werkgroep opgericht waarin voor de onafhankelijke beoordeling één psychiater zitting heeft, die alle nieuwe indicaties vooraf toetst.
- De werkgroep volgt de in de praktische leidraad Implementatie Diepe Hersenstimulatie voor Obsessieve Compulsieve Stoornis in Nederland beschreven indicatiemethode: DBS wordt alleen toegepast bij patiënten die tenminste 5 jaar lijden aan een zeer ernstige dwangstoornis en waarbij alle medicijnen en cognitieve gedragstherapie uit de richtlijn zijn geprobeerd.
- Verder vindt DBS alleen plaats in het AMC in Amsterdam en het Maastricht UMC, waar de behandeling uitgevoerd wordt binnen onderzoeksverband om zo de benodigde aanvullende gegevens over effectiviteit, lokalisatie van de elektrodeplaatsing, kortetermijn- en langetermijneffecten en risico's te verkrijgen.
- Het gerealiseerde behandelvolume van 19 nieuwe patiënten in 3 jaar overschrijdt niet het aanvankelijk verwachte aantal behandelingen van 20 per jaar.
Conclusie evaluatie
Het Zorginstituut concludeert dat de beroepsgroep de aanvullende voorwaarden die gesteld zijn aan de toelating van de behandeling DBS bij OCS tot het basispakket, voldoende heeft ingevuld. Het Zorginstituut ziet daarom geen aanleiding om het standpunt te herzien.