Procesevaluatie standpunt hooggebergtebehandeling bij ernstig refractair astma

Inhoud en aanleiding standpunt

In het ‘Standpunt hooggebergtebehandeling bij ernstig refractair astma’ oordeelt het Zorginstituut dat hooggebergtebehandeling voor patiënten met ernstig refractair astma geen meerwaarde toevoegt in vergelijking tot de standaardbehandeling. De standaardbehandeling is longrevalidatie op zeeniveau. Hierdoor vervalt de aparte vergoeding voor hooggebergtebehandeling uit het basispakket. De vergoeding voor complex chronisch longfalen blijft bestaan. Deze zorg kan ook in het hooggebergte worden gegeven, maar wel tegen dezelfde tarieven als in Nederland.

Als pakketbeheerder heeft Zorginstituut Nederland de wettelijke taak erop toe te zien dat het basispakket alleen zorg bevat waarvan de effectiviteit wetenschappelijk is bewezen. Zorg waarvan die effectiviteit niet of niet genoeg vaststaat, komt niet in het basispakket of kan eruit worden verwijderd. Dit zijn moeilijke, maar noodzakelijke keuzes die voor maatschappelijke onrust kunnen zorgen. Het geld voor de zorg dat we via premies en belastingen met elkaar betalen, kan maar één keer worden uitgegeven. Door de vergrijzing en steeds meer dure geneesmiddelen stijgen de zorgkosten. Daardoor ontkomen we er niet aan dat we steeds vaker moeilijke keuzes moeten maken. Zodat alleen bewezen effectieve zorg uit het basispakket wordt vergoed.

Onafhankelijke procesevaluatie

Het standpunt over hooggebergtebehandeling heeft geleid tot veel maatschappelijke en politieke onrust. Deze kritiek kwam hard aan bij het Zorginstituut. Daarom hebben we in 2020 een onafhankelijke procesevaluatie laten uitvoeren. Het doel hiervan voor het Zorginstituut is om te leren van deze casus. Hiermee willen we ons proces en werkwijze bij het innemen van een standpunt verder verbeteren. Ook willen we zorgen voor betere communicatie daarover.  

8 leerpunten voor het Zorginstituut

Voor de procesevaluatie zijn 14 interviews en 3 werksessies gehouden. Daar is aan meegewerkt door de betrokken mensen bij het Zorginstituut en bij de zorgaanbieders, patiëntenverenigingen en zorgverzekeraars. Door alles wat zich heeft afgespeeld was de evaluatie niet altijd even makkelijk voor de inhoudelijk betrokkenen. Maar iedereen is open en kritisch geweest over het proces en het eigen handelen. Het resultaat is een eindrapport dat een helder beeld schetst, met 8 bruikbare verbeterpunten voor het Zorginstituut en onze communicatie. Deze punten gaan we uitvoeren en inbedden in onze organisatiestructuur en communicatieprocessen.

Continu evalueren

De zorgkosten stijgen door vergrijzing en steeds meer dure geneesmiddelen. Deze ontwikkelingen in de zorg vragen erom dat wij ons verhaal helder kunnen vertellen. Zodat stakeholders, politici, media en burgers de besluiten die wij nemen beter begrijpen. Het continu evalueren en verbeteren van onze werkwijze blijft daarbij van belang. Ook in dit opzicht geeft de casus hooggebergtebehandeling ons inzichten om van te leren.