Beneluxa-initiatief

Brede samenwerking

Door internationale samenwerking kan de toegang tot dure geneesmiddelen voor de patiënt beter gewaarborgd worden. De samenwerking gaat niet alleen over gezamenlijke prijsonderhandelingen. De landen onderzoeken ook gezamenlijk welke innovatieve – maar ook vaak zeer dure – geneesmiddelen er in de nabije toekomst aan komen, zogenaamde Horizon scanning. En de landen wisselen informatie uit over hun geneesmiddelenbeleid (zoals pakketadviezen) en de beoordeling van innovatieve zorgtechnologie. Ook meer transparantie over kosten en prijzen staat op de agenda. Door meer op deze terreinen samen te werken wordt het gemakkelijker gezamenlijk te onderhandelen met farmaceutische bedrijven over de prijzen van geneesmiddelen.

Waarom is Beneluxa nodig?

Innovatieve geneesmiddelen die nu op de markt komen, kunnen de kwaliteit van leven voor veel mensen verbeteren. Soms kunnen nieuwe geneesmiddelen patiënten succesvol genezen. Ze zijn echter vaak complex of werken alleen voor een kleine groep ernstig zieke mensen. Daarnaast zijn deze geneesmiddelen vaak extreem duur. Daardoor kan de betaalbaarheid van zorg bedreigd worden als die geneesmiddelen zonder meer worden toegelaten tot het basispakket. Dat kan weer leiden tot minder goede en betaalbare zorg voor andere patiënten. De landen willen dus graag dat innovatieve geneesmiddelen tegen een realistische prijs worden aangeboden.

Wat de landen ook willen, is dat betere zorg zo snel mogelijk beschikbaar komt voor de patiënten die dat nodig hebben. Samenwerking kan hierin een belangrijke rol spelen.

Wat doet Beneluxa?

Beneluxa is een vrijwillige samenwerking van landen binnen de Europese Unie. De vergoeding van geneesmiddelen is namelijk geen bevoegdheid van de Europese Unie als geheel.

Prijsonderhandelingen

De 5 betrokken landen werken samen in prijsonderhandelingen met farmaceutische bedrijven. De gedachte achter het Beneluxa-initiatief is: hoe meer patiënten vertegenwoordigd worden, hoe meer inspraak in de onderhandelingen voor dure innovatieve geneesmiddelen.

Die samenwerking zorgt niet alleen voor een sterkere onderhandelingspositie, maar helpt ook om de eis voor meer transparantie over de kosten van farmaceutische producten kracht bij te zetten.

Horizonscanning

De landen werken samen in onderzoek naar welke innovatieve, dure geneesmiddelen er op de markt gaan komen, de zogenaamde horizonscanning. Met het vroeg geïnformeerd zijn over welke geneesmiddelen en technologieën op ons afkomen, kunnen we eerder anticiperen op de vraag of iets vergoed zou moeten worden uit het verzekerde pakket en kunnen er afspraken gemaakt worden over de prijs. Op die manier kunnen deze middelen zo snel mogelijk beschikbaar komen voor de patiënten in de 5 landen.

Gezamenlijke beoordelingen

Op sommige dossiers wordt ook samengewerkt door de taken te verdelen. Zo kan bijvoorbeeld het ene land het voortouw nemen in de beoordeling van de effectiviteit van een geneesmiddel, waar het andere land kijkt naar de kostenonderbouwing. De input van elk land wordt dan gebruikt om per land een eigen besluit te nemen over of het geneesmiddel zou moeten worden vergoed uit de gezamenlijk middelen. Daarna bekijken de landen of ze samen de prijsonderhandelingen kunnen voeren.

Wat is het doel van Beneluxa?

Beneluxa streeft, kort samengevat, het volgende na:

• Anticiperen op nationale gezondheidsuitdagingen door vroeg inzicht te krijgen in welke nieuwe farmaceutische middelen en welke nieuwe indicaties van bestaande middelen er op de markt komen (de zogenaamde ‘Horizonscans’).
• De efficiëntie van de toelating, bekostiging en vergoeding van geneesmiddelen verbeteren door expertise uit te wisselen en door samen te werken bij de beoordeling.
• Beleidsexpertise en best practices met elkaar delen;
• Transparantie over prijzen en afspraken;
• Op termijn: samenwerking tussen zoveel mogelijk geïnteresseerde landen.

Welke organisaties werken samen binnen Beneluxa?

De eerste samenwerking is gestart tussen België en Nederland in 2015. In datzelfde jaar sloot Luxemburg zich aan. Begin 2016 sloot Oostenrijk (Austria) zich ook aan. Sindsdien heet het initiatief Beneluxa, de afkorting van de 4 deelnemende landen. In 2018 is Ierland als 5e land toegetreden. Elk land heeft zijn eigen systeem qua vergoeding en inrichting van de zorg.

• België: Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV)
• Nederland: Zorginstituut Nederland
• Luxemburg: Le Ministre de la Santé
• Oostenrijk: Dachverband der österreichischen Sozialversicherungen – DVSV
• Ierland: The National Centre for Pharmacoeconomics (NCPE)