Advies Zorginstituut: ook hoge sterktes vitamine D kunnen uit basispakket
Vitamine D-middelen kunnen uit het basispakket van de zorgverzekering worden gehaald. Bijna iedereen die vitamine D op recept krijgt, kan overstappen op vitaminen die te koop zijn bij onder meer de drogist. Daar zijn ze verkrijgbaar vanaf € 7,30 per persoon per jaar. Als vitamine D uit het basispakket vergoed blijft, is de samenleving per persoon 10 keer duurder uit. Door vitamine D uit het basispakket te halen, kunnen we 129 miljoen euro per jaar besteden aan zorg waarvoor het wél noodzakelijk is om deze te verzekeren. Of deze maatregel gevolgen heeft voor het gebruik van vitamine D, gaat het Zorginstituut in de praktijk volgen. Dit staat in het advies dat Zorginstituut Nederland onlangs aan de minister van VWS heeft uitgebracht.
Vergoeding hoge sterktes opnieuw beoordeeld
Vitamine D-middelen met lage sterktes waarvoor een alternatief verkrijgbaar is in de vrije verkoop (bij drogist, supermarkt of apotheek), worden vanaf 2019 niet meer uit het basispakket vergoed. Dat heeft het Zorginstituut in 2016 aan het ministerie van VWS geadviseerd. Sinds deze verandering krijgen veel mensen vitamine D met hoge sterktes die nog wel worden vergoed. Hierdoor zijn de kosten voor vitamine D-middelen de laatste jaren niet gedaald, maar zelfs gestegen. Daarom heeft de minister van VWS aan het Zorginstituut gevraagd ook een advies uit te brengen over vitamine D-middelen die nog wel worden vergoed.
Vrijwel iedereen kan overstappen op vitamine D zonder recept
Bijna 1,5 miljoen mensen krijgen vitamine D-middelen nu op recept vergoed uit het basispakket. In de beoordeling komt het Zorginstituut tot de conclusie dat de kosten van deze middelen voor vrijwel iedereen voor eigen rekening kunnen komen. Hierbij is het Zorginstituut uitgegaan van een dosering van vitamine D van 20 microgram per dag. Deze is in de vrije verkoop verkrijgbaar vanaf € 7,30 per persoon per jaar (prijsniveau 2020). De meeste mensen die vitamine D nu op recept krijgen, kunnen het ook zelf kopen. Vitamine D kost € 79,- per persoon per jaar als het wordt vergoed uit het basispakket: € 37 voor het middel zelf en € 42 aan afleveringskosten (kosten van de apotheek). Dat is dus ruim 10 keer zoveel. In totaal gaat om 129 miljoen euro per jaar.
Mensen die een aangetoond vitamine D-tekort hebben, kunnen tijdelijk een veel hogere dosering nemen om het tekort snel aan te vullen. Ook hiervoor kunnen ze vitamine D zelf kopen. Als ze voor een middel op recept kiezen, zijn de kosten voor de hoogste sterkte gemiddeld minder dan € 25 per persoon per jaar (zonder afleveringskosten). Ook deze kosten kunnen volgens het Zorginstituut voor eigen rekening komen.
Sjaak Wijma, bestuursvoorzitter van het Zorginstituut, licht toe: “Vitamine D werkt. Dat staat in dit advies niet ter discussie. Maar het geld dat we aan zorg kunnen besteden, is niet onbeperkt. Daardoor moeten we soms lastige keuzes maken. Als mensen zorg zelf kunnen betalen, is het niet noodzakelijk om die te verzekeren. Dat was wat we voor ogen hadden toen we in 2016 adviseerden om de lage sterktes van vitamine D uit het basispakket te halen. Jammer genoeg hebben we moeten vaststellen dat ons advies in de praktijk anders is uitgepakt. We hebben in dit nieuwe advies dezelfde afweging gemaakt voor vitamine D in hogere sterktes. Ook daarvoor zijn goede alternatieven die voor eigen rekening kunnen komen. Daarom adviseren we de minister van VWS nu om ook de hogere sterktes van vitamine D uit het basispakket te halen.”
Effecten in de praktijk volgen
Het Zorginstituut realiseert zich dat het advies kan leiden tot ongerustheid bij mensen die vitamine D nu vergoed krijgen, vooral de kwetsbare groepen. Daarom is het belangrijk dat artsen met hun patiënten bespreken welke alternatieven goed en betaalbaar zijn. Het Zorginstituut vindt het wel belangrijk om inzicht te krijgen in de gevolgen die het niet meer vergoeden van vitamine D voor mogelijk kwetsbare groepen heeft. Daarom gaat het Zorginstituut de effecten in de praktijk volgen.
Vormen van vitamine D
Het advies van het Zorginstituut gaat over middelen in het basispakket die worden voorgeschreven voor het voorkomen of behandelen van een vitamine D-tekort. Dat zijn middelen met alleen vitamine D (colecalciferol en calcifediol) en middelen met een combinatie van colecalciferol en calcium (kalk) of alendroninezuur. Alfacalcidol, calcitriol en dihydrotachysterol zijn andere vormen van vitamine D die vergoed blijven. Zij zijn voor andere aandoeningen dan een vitamine D-tekort geregistreerd, bijvoorbeeld als iemand te weinig of geen bijschildklierhormoon heeft of bij Engelse ziekte. Het Zorginstituut adviseert een voorwaarde in de zorgverzekering op te nemen, die de vergoeding van deze middelen beperkt tot de geregistreerde aandoeningen.
Samen van goede zorg verzekerd
Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Ons doel is dat iedereen in Nederland – rijk en arm, jong en oud, gezond en ziek – goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.