Succesvol ‘Samen beslissen’ bij geboortezorg en depressie
Binnen de subsidieregeling ‘Transparantie over de kwaliteit van zorg' - jaargang 2018 - werd de afgelopen 2 jaar gewerkt aan 16 projecten. In deze projecten werd uitkomstinformatie gebruikt in het traject van Samen beslissen tussen behandelaar en patiënt. Uitkomstinformatie helpt om samen te beslissen over de behandelopties. Bijvoorbeeld bij geboortezorg of de behandeling van depressie.
Van ‘dokter, zegt u het maar’ naar Samen beslissen
Met de initiatieven rond Samen beslissen gaat de zorg uit van de behoefte van de patiënt. Onder meer bij de keuze van het behandeltraject. Samen beslissen maakt dan het verschil tussen passende zorg en zorg waar mensen niet bewust voor gekozen hebben of zelfs niet helemaal achter staan. Door samen te beslissen ervaren mensen de zorg positiever en zijn ze trouwer aan de afspraken die zij met hun zorgverlener maken. In 2018 konden partijen in de zorg een aanvraag indienen bij het Zorginstituut voor subsidiëring van een project voor het gebruiken van Uitkomstinformatie bij Samen beslissen. In de afgelopen jaren hebben inmiddels 52 consortia van zorgpartijen en patiëntenverenigingen subsidie ontvangen om via het toegankelijk maken van informatie Samen beslissen in de praktijk te ondersteunen.
Thema 2018: Het gebruiken van uitkomstinformatie voor Samen beslissen.
We lichten 2 initiatieven uit.
Ander gesprek in de geboortezorg
Zowel behandelaren als cliënten zijn enthousiast over Samen beslissen in de geboortezorg. Eén van de subsidieontvangers is het BUZZ project, dat staat voor Bespreken Uitkomsten Zwangerschap met de Zwangere. De subsidie werd onder andere gebruikt om zorgverleners een training gezamenlijke besluitvorming aan te bieden en de daarvoor noodzakelijke vragenlijsten zo toegankelijk mogelijk te maken. Zwangere vrouwen vulden tijdens en na hun zwangerschap 5 keer een vragenlijst in, voorafgaand aan een consult. Die vragenlijst vormde de basis voor het gesprek met de behandelaar. Bijvoorbeeld over hoe zwangere vrouwen de kwaliteit van hun leven ervaren. Er zijn ook vragen over de psychische gesteldheid, incontinentie en seksleven. Dat zijn onderwerpen waar veel zwangere of pas bevallen vrouwen mee worstelen, maar die in de spreekkamer vaak niet aan bod komen. Door ze in de vragenlijst op te nemen, zien vrouwen dat ze daar ook over kunnen praten met hun verloskundig zorgverlener.
Samen kiezen uit therapieën voor depressie
Het UMCG ontwikkelde specifiek voor depressie de toolkit I-Shared om patiënt en zorgverlener te helpen bij Samen beslissen. Deze bestaat onder meer uit keuzekaarten en een top 3 van potentieel succesvolle behandelingen. In de keuzekaarten voor patiënten worden alle mogelijke therapieën voor depressie beschreven, zoals medicatie, psychotherapie, vaktherapie en zelfhulp. Deze keuzekaarten maken de patiënt wegwijs in het woud van mogelijke behandelingen. Patiënten krijgen meer regie over hun behandeling en kunnen meebeslissen, in plaats van dat de behandelaar bepaalt welke aanpak het beste is.
‘Uitkomstinformatie voor Samen beslissen’
Welke behandeling geeft medisch gezien de beste uitkomst? Wat zijn de voor- en nadelen? Wat past bij de patiënt en waar kan hij die behandeling dan het beste krijgen? En hoe beoordelen andere patiënten dat in een vergelijkbare situatie? Wat als hij kiest om niet te worden behandeld? Zorgprofessional en patiënt horen samen te beslissen wat de best passende behandeling is. En door van elkaar te leren, verbeteren we de medisch-specialistische zorg in Nederland. Het landelijk Programma Uitkomstgerichte Zorg stimuleert deze ontwikkeling in samenwerking met alle betrokken partijen. De succesvolle projecten van de subsidieregeling ‘Transparantie over de kwaliteit van zorg’ van het Zorginstituut zijn allemaal terug te vinden op het Kennisplatform Uitkomstgerichte Zorg.
Subsidieregeling
Na het succes van de eerste subsidieregeling is er nu de subsidieregeling ‘Leren gebruiken van uitkomstinformatie voor Samen beslissen’. Deze bestaat uit 5 jaargangen (2021-2025). Elk jaar is € 5 miljoen beschikbaar. Met deze regeling stimuleert het Zorginstituut het goede gesprek tussen zorgvragers en zorgverleners, zodat mensen op basis van uitkomstinformatie zelf kunnen meebeslissen over welke zorg het beste bij hen past. Na ruim 2 jaar gaan deze projecten op eigen kracht verder. De opgedane kennis en bereikte resultaten delen zij landelijk en maken ze zonder winstoogmerk toegankelijk. In 2021 staat het thema ‘Ouderen’ centraal en in 2022 ondersteunt het Zorginstituut via de subsidieregeling projecten die het leren gebruiken van uitkomstinformatie bevordert bij ‘Samen beslissen met kinderen’.