Samen beslissen in beweging!
Nederland staat internationaal in de top 9 van landen die voorop lopen met Samen beslissen tussen patiënten en zorgverleners. Tegelijkertijd is de voorhoede die deze beweging trekt, nog klein. De tijd die Samen beslissen kost, vormt voor veel zorgverleners een behoorlijke drempel om structureel met Samen beslissen aan de slag te gaan. Tijdens het symposium ‘7 concrete Lessen over Samen beslissen’ van Zorginstituut Nederland deed minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport een oproep aan de ruim 200 aanwezigen om ‘vanuit de overtuiging dat zorg altijd beter kan, ervoor te zorgen dat patiënten en zorgverleners meer samen optrekken.‘
E-zine 'Samen beslissen in beweging!'
De bewindsman was één van de sprekers tijdens het drukbezochte symposium in het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. Tijdens deze bijeenkomst stonden de resultaten van 7 zogeheten voorloper projecten van Samen beslissen centraal. Dit zijn de eerste projecten van de stimuleringsregeling 'Transparantie over de Kwaliteit van Zorg' van het ministerie van VWS. Die ging in 2016 van start en wordt uitgevoerd door Zorginstituut Nederland. Met behulp van de regeling zijn inmiddels al 40 voorloper projecten actief door heel Nederland. In een groeiend aantal ziekenhuizen, huisartsenpraktijken en in de GGZ wordt geoefend en gewerkt met de aanpak van Samen beslissen. In het e-zine ‘Samen beslissen in beweging!’ dat tijdens het symposium door minister Bruins in ontvangst werd genomen, zijn alle lessen en concrete resultaten van de 7 projecten uit 2016 gebundeld en delen zorgprofessionals, patiënten en de projectleiders hun verhalen.
Veel luisteren en soms wat zeggen
Hoe weerbarstig en vooral verschillend de praktijk nog vaak is, werd tijdens het symposium onder meer duidelijk verwoord door professor dr. Casper van Eijck, hoogleraar en chirurg in het Erasmus MC. Van Eijck geniet internationale bekendheid voor zijn begeleiding van patiënten met alvleesklierkanker en zijn onderzoek naar nieuwe behandelwijzen van de allerzwaarste kankersoorten. Van Eijck vertelde hoe moeilijk Samen beslissen is wanneer voor patiënten de enige hoop een zeer zware operatie is waar slechts een bijzonder klein percentage voor in aanmerking komt. Na afloop ondervindt nog eens 40 tot 60 procent ernstige complicaties.
In de woorden van Van Eijck is Samen beslissen voor zorgprofessionals "eerst goed luisteren en niet teveel ‘ik vind’ zeggen. De kunst van het spreken is om áltijd te luisteren en soms wat te zeggen.
Professor dr. Trudy van der Weijden, hoogleraar huisartsengeneeskunde aan Maastricht University wist ’s middag met onderzoeksgegevens te onderbouwen hoe lastig luisteren vaak is voor zorgprofessionals: "Gemiddeld wordt een arts al na 23 seconden onrustig, wanneer een patiënt aan het woord is."
Er is een verwachtingspatroon
Volgens Sjaak Wijma, bestuursvoorzitter van het Zorginstituut is Samen beslissen gebaat bij het vertellen van verhalen en het delen van kennis. Vooroordelen zoals dat Samen beslissen teveel tijd kost, worden daardoor weggenomen. "Weet je wat nog veel meer tijd kost? Als zorgverleners achteraf zaken moeten repareren die door gedeelde besluitvorming aan de voorkant mogelijk voorkomen hadden kunnen worden. Er is nu een verwachtingspatroon ontstaan. Laten we de beweging van Samen beslissen met elkaar gaan waarmaken!" aldus Wijma.
Nieuwe aanvraagronde van start
Eind januari 2019 start de nieuwe aanvraagronde van de stimuleringsregeling 'Transparantie over de Kwaliteit van Zorg'. Het thema is: 'Het gebruiken van uitkomstinformatie voor Samen beslissen in ketens in de curatieve zorg'.