Opschaling passende zorg: meer persoonsgericht, minder personeelstekort
Zorginstituut Nederland heeft een nieuwe handreiking gepubliceerd voor de opschaling van gezamenlijke besluitvorming in de medisch-specialistische zorg. In de handreiking staan praktische aanbevelingen om de zorg persoonsgerichter te maken met minder personeelsinzet. Deze aanbevelingen komen voort uit diverse goede voorbeelden van passende zorg in de praktijk. Ze zijn bedoeld voor zorgprofessionals, zorgaanbieders, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars, regionale partners en overheidspartijen. Door de zorg anders te organiseren, komt meer ruimte vrij om zorg passend in te zetten voor andere patiënten.
Patiënten kiezen vaker voor minder intensieve behandeling
De handreiking laat zien dat de potentiële impact van landelijke opschaling van gezamenlijke besluitvorming binnen de medisch-specialistische zorg groot is. Gezamenlijke besluitvorming gaat over het gesprek tussen patiënt en arts, en ook over het goed inrichten van de organisatie van zorg en procesafstemming. Uit de voorbeelden in de handreiking blijkt dat mensen minder vaak kiezen voor dure, intensievere behandelingen, zoals een operatie of dialyse. Daardoor komen bedden, operatiekamers en personeel vrij voor andere patiënten. Als deze manier van organiseren landelijk wordt overgenomen, kan de zorg voor ongeveer 130.000 patiënten per jaar op een andere manier worden verleend. Alleen al voor dialyse kan de besparing oplopen tot 11 miljoen euro per jaar. Op langere termijn kan dit ook bijdragen aan het verminderen van wachtlijsten.
Professionals geven aan: efficiënter werken en meer werkplezier
De impact van de praktijkvoorbeelden en de concrete aanbevelingen uit de handreiking is ook merkbaar in hoe professionals hun werk ervaren. Zo beschrijft de handreiking mogelijkheden om processen efficiënter en plezierig in te richten voor professionals en patiënten, bijvoorbeeld met het gebruik van een keuzehulp. Een keuzehulp ondersteunt patiënten en zorgprofessionals in de voorbereiding van de gesprekken die zij samen voeren over behandelopties. Door onderling en met de patiënt anders samen te werken en taken te verdelen, geven zorgprofessionals aan meer werkplezier te ervaren en beter elkaars expertise te kunnen gebruiken.
Inzet op scholing en kennis van zorgprofessionals en patiënten
De scholing van zorgprofessionals is 1 voorbeeld van de concrete aanbevelingen uit de handreiking. Om passende zorg op te schalen, moeten zorgprofessionals de juiste kennis hebben. Voorbeelden van aanbevelingen om scholing op te schalen, zijn het opnemen van gezamenlijke besluitvorming en passende zorg in de lesstof van medische en verpleegkundige opleidingen. En het opstellen van een landelijk punt dat betrokken is bij het maken van scholingsmateriaal en dat proces coördineert. Daarnaast geeft de handreiking de aanbeveling om scholingsmateriaal voor patiënten beschikbaar te maken en onder de aandacht te brengen. Patiënten hebben zelf namelijk ook een belangrijke rol in het proces van gezamenlijke besluitvorming, omdat zij meebeslissen over hun eigen zorgproces. En daarvoor zijn de juiste kennis en vaardigheden van groot belang.
Sneller, meer passende zorg in de praktijk
Het Zorginstituut heeft vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) de opdracht gekregen om binnen het programma Passende zorgpraktijken goede voorbeelden van passende zorg op te halen en deze te delen als inspiratie. Om te stimuleren dat deze goede voorbeelden op meer plaatsen worden ingezet, publiceert het Zorginstituut nu op basis van 6 van deze voorbeelden de nieuwe handreiking ‘Samen aan de slag met Passende zorg'. Meer goede voorbeelden van passende zorg laten zien dat zorg persoonlijker, duurzamer en houdbaarder kan worden georganiseerd. En hoe we deze voorbeelden kunnen opschalen in de praktijk, zodat ze breed worden toegepast.
De handreiking is een product van het Zorginstituut in samenwerking met de professionals uit de voorbeeldpraktijken en tal van andere partijen uit de zorg. De aanbevelingen uit de handreiking zijn breed inzetbaar: ze zijn te gebruiken voor verschillende praktijken, aandoeningen en patiëntengroepen. De aanbevelingen worden vertaald naar concrete acties voor opschaling, die voor het hele zorgveld te gebruiken zijn.
Over Zorginstituut Nederland
Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Hierbij maken we ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.