Zorginstituut: beperkte vergoeding codeïne maakt ruimte voor passende zorg
Zorginstituut Nederland adviseert minister Dijkstra voor Medische Zorg om het medicijn codeïne te blijven vergoeden voor mensen met langdurige en ernstige diarree. Voor hen is codeïne noodzakelijk te verzekeren en passende zorg, concludeert het Zorginstituut. Maar codeïne hoort niet langer in het basispakket thuis voor de verlichting van hoest, pijn of kortdurende diarree. Dat maakt zorgbudget vrij voor verzekerde zorg die wel passend is voor andere patiënten.
Verzekerde zorg voor mensen met langdurige en ernstige diarree
Het Zorginstituut concludeert dat codeïne vergoed mag blijven voor mensen die meer dan 14 aaneengesloten dagen last hebben van ernstige diarree of als de diarree vaak terugkeert. Als zij onvoldoende geholpen zijn met het medicijn loperamide, kan een behandeling met codeïne verdere verergering van hun darmproblemen voorkomen. De zorgkosten kunnen voor deze mensen flink oplopen door langdurig gebruik en hoge dosering. Daarom oordeelt het Zorginstituut dat codeïne voor mensen met langdurige en ernstige diarree noodzakelijke te verzekeren zorg is en ook in het basispakket moet blijven.
Geen passende zorg voor hoest, pijn of kortdurende diarree
Codeïne is geen noodzakelijk te verzekeren zorg voor de verlichting van hoest, pijn of acute diarree. Het Zorginstituut concludeert dat behandeling met codeïne geen passende zorg is voor deze milde klachten. De ziektelast is zeer laag en de kosten van een kortdurende behandeling zijn zo laag dat ze voor eigen rekening kunnen komen. Gemiddeld betaalt een gebruiker € 22 per jaar. Bij acute diarree is een behandeling met medicatie meestal niet nodig. Verder is het niet wetenschappelijk aangetoond dat behandeling met codeïne leidt tot de verlichting van hoest- of pijnklachten. Wel kan codeïne bijwerkingen geven. In de richtlijnen van Nederlandse artsen wordt codeïne daarom ook niet aangeraden voor deze klachten.
Meer zorgbudget vrij voor passende zorg
In 2022 werd codeïne vergoed voor bijna 591 duizend mensen. Dat kostte de samenleving ongeveer € 20 miljoen. Als de minister het advies van het Zorginstituut overneemt, komt jaarlijks naar verwachting ongeveer € 11 miljoen vrij voor andere zorg die passend is voor patiënten met andere klachten of aandoeningen. Als voorbeeld: voor dit bedrag kunnen de jaarlijkse zorgkosten vergoed worden van ongeveer 185 verpleegkundigen.
“Niet alle zorg is noodzakelijk om te verzekeren”
Karin Timm, lid Raad van Bestuur van het Zorginstituut: “Het idee van de zorgverzekering is dat mensen goede zorg kunnen krijgen als ze dat echt nodig hebben. Bijvoorbeeld als ze ernstig ziek worden of betrokken raken in een ongeluk. Maar niet alle zorg is noodzakelijk te verzekeren. Dat kan het geval zijn als klachten vanzelf overgaan in een aantal dagen of als zorgkosten zo laag zijn dat mensen ze zelf kunnen dragen. Het basispakket is bedoeld voor zorg die noodzakelijk is en waarvan de financiële gevolgen groot zijn.”
Medicijnen die ook zonder recept te koop zijn
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft het Zorginstituut gevraagd om te kijken naar de vergoeding van medicijnen die ook zonder recept te koop zijn. Of waarvan vergelijkbare alternatieven te koop zijn zonder recept. In de beoordelingen bekijkt het Zorginstituut of het noodzakelijk is om deze medicijnen te vergoeden uit het basispakket van de zorgverzekering. Of dat deze medicijnen ook voor eigen rekening kunnen komen van de gebruiker. Codeïne is een van deze medicijnen en is als tablet opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Codeïne is ook te koop in de vorm van stroop in de drogist of de apotheek. De stroop kan gebruikt worden bij droge hoest.
Over Zorginstituut Nederland
Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Hierbij maken we ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.