Regie op Registers voor Dure Geneesmiddelen gaat testen in de praktijk

Zorginstituut Nederland start in samenwerking met veldpartijen 4 praktijktoetsen over de registratie van effecten van geneesmiddelen. Deze casestudies zijn onderdeel van het project ’Regie op Registers voor Dure Geneesmiddelen’ (ROR DGM). De casestudies geven inzicht in hoe zorgverleners en zorgaanbieders in de toekomst de effecten van behandeling met geneesmiddelen effectief kunnen vastleggen. Niet alleen het effect van de behandeling op de ziekte, maar bijvoorbeeld ook de invloed op de kwaliteit van leven voor patiënten. Goede registratie maakt het mogelijk om geneesmiddelen te beoordelen op hun waarde in de praktijk. Zodat zorgaanbieders beter medicatie kunnen inzetten, patiënten sneller de juiste zorg ontvangen en de overheid de taak van pakketbeheer beter kan uitvoeren.

De foto toont iemand die medicijnen op een bord legt.
Beeld: ©Hollandse Hoogte/ANP

Effectieve zorg

Er komen steeds meer innovatieve geneesmiddelen op de markt. Vaak is bij die nieuwe medicijnen nog veel onzeker over het effect voor patiënten en over de kosteneffectiviteit. Maar deze geneesmiddelen zijn meestal wel heel duur. Daarom is het Zorginstituut in opdracht van VWS in 2019 gestart met het project ROR DGM. We willen bevorderen dat patiënten en behandelaars innovatieve geneesmiddelen snel kunnen toepassen. Tegelijkertijd willen we dat dure geneesmiddelen alleen worden voorgeschreven aan die patiënten bij wie zo’n dure behandeling écht werkt. Het project wordt gesteund door alle betrokken veldpartijen: zorgverleners, zorgaanbieders, farmaceuten, zorgverzekeraars, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en patiëntenverenigingen.

Aandoeningsgericht registreren

Het registreren van de effectiviteit van geneesmiddelen gebeurt nu ook al. Maar omdat er veel verschillende registers zijn, is er een aantal knelpunten. Soms zijn bijvoorbeeld gegevens van verschillende ziekenhuizen niet met elkaar te vergelijken, omdat zij ieder op hun eigen manier registreren. ROR DGM heeft als doel om per aandoening informatie uit de praktijk structureel en eenduidig vast te leggen. In zo’n aandoeningsregister worden de medische gegevens van patiëntengroepen met een bepaalde ziekte bijgehouden. Voor een goede evaluatie van geneesmiddelen is het ook belangrijk om te kunnen vergelijken met patiënten die niet zijn behandeld met het betreffende geneesmiddel en eventuele andere behandelopties.

Casestudies

Sinds de start van ROR DGM in 2019 zijn visies, methoden en procedures opgesteld voor het eenduidig registreren van de effecten van geneesmiddelen. In de komende periode gaan we deze theoretische basis aan de hand van 4 casestudies in de praktijk toetsen en aanscherpen. Net als in de eerdere fases blijven we hierbij in gesprek met veldpartijen. We gaan ook onderzoeken wat nodig is om bestaande registraties om te zetten naar de nieuwe kaders en afspraken. Hierbij werken we met een aantal partijen samen.

Casestudie 1 - Darmkanker

Casestudie 1 betreft het Prospectief Landelijk ColoRectaal Carcinoom cohort (PLCRC) van de Dutch Colorectal Cancer Group (DCCG). PLCRC verzamelt gegevens van patiënten met darmkanker. De casestudie zoomt in op de registratie van een nieuwe behandeling voor patiënten met uitgezaaide darmkanker met een BRAF-mutatie, een bepaalde mutatie in de genen. Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is ook bij deze casestudie betrokken.

Casestudie 2 - Hemofilie

Casestudie 2 betreft het Nederlandse Hemofilie register (HemoNED) en richt zich op de registratie van de behandeling van deze zeldzame bloedziekte. Het gaat om patiënten met hemofilie A, die behandeld worden met het medicijn emicizumab. Dit is een behandeling om bloedingen te voorkomen. 

Casestudie 3 - MLD

Casestudie 3 richt zich op een zeer zeldzame ziekte: metachromatische leukodystrofie (MLD). Dit is een erfelijke stofwisselingsziekte die de hersenen aantast. De gegevens over deze ziekte worden vastgelegd door het MLD initiative (MLDi), onderdeel van Medicijn voor de Maatschappij. Dit is verbonden aan het Amsterdam UMC, het expertisecentrum voor MLD in Nederland. Omdat MLD een zeer zeldzame aandoening is, is Europese samenwerking een belangrijk element in de casestudie.

Casestudie 4 - Beenmergkanker

Casestudie 4 focust op de aandoening multipel myeloom (ziekte van Kahler), een kwaadaardige beenmergziekte. Hiervoor zijn in de afgelopen jaren veel nieuwe behandelcombinaties op de markt gekomen. Om de uitkomsten –  inclusief kwaliteit van leven – van deze verschillende behandelingen te meten zal het Erasmus MC een aandoeningsregister opzetten, in samenwerking met een aantal pilot-ziekenhuizen en het Zorginstituut.

Goede en toegankelijke zorg voor alle Nederlanders

De Nederlandse gezondheidszorg is een van de beste ter wereld. Iedereen betaalt eraan mee, via belastingen en de verplichte basiszorgverzekering. Het Zorginstituut waakt erover dat onze zorg goed en betaalbaar is én blijft. ROR DGM kan hieraan bijdragen door de effectiviteit van behandelingen nog beter in beeld te brengen. Zo besteden wij het geld voor de zorg alleen aan waardevolle behandelingen waarvan vaststaat dat die echt werken. Deze ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes maken we uiteindelijk voor en namens 17 miljoen Nederlanders. Zodat iedereen ook in de toekomst toegang houdt tot goede en betaalbare zorg.