Meer maatwerk voor cliënten in de Wlz
Hoe kunnen we de zorg die cliënten ontvangen beter laten aansluiten bij de persoonlijke omstandigheden van de cliënt? Sommige cliënten die Wlz-zorg thuis ontvangen komen niet uit met de huidige mogelijkheden voor langdurige zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit en Zorginstituut Nederland onderzochten dit op verzoek van de staatssecretaris van VWS en doen aanbevelingen voor meer zorg op maat in de langdurige zorg.
Extra zorg voor cliënten
Een cliënt die zorg krijgt vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) krijgt die op basis van zijn zorgprofiel. De inhoud van de zorg is gebaseerd op de gemiddelde zorgbehoefte van alle cliënten met dat zorgprofiel. Als een cliënt hier niet mee uitkomt kan hij onder bepaalde voorwaarden extra zorg krijgen. Er zijn vier regelingen die het bekostigen van extra zorg mogelijk maken: meerzorg, toeslagen, Extra Kosten Thuis en het Persoonlijk assistentiebudget.
Knelpunten bij het leveren van extra zorg
De NZa en het Zorginstituut hebben in samenwerking met vertegenwoordigers van cliënten, zorgaanbieders en zorgkantoren onderzocht hoe cliënten in de Wlz meer zorg op maat kunnen krijgen. Uitgangspunt hierbij waren de knelpunten die een kleine groep thuiswonende Wlz-cliënten ervaart bij het ontvangen van extra zorg. Dit zijn voornamelijk thuiswonende mensen met een complexe zorgvraag: zoals kinderen met een ernstig meervoudige beperking en mensen met een verstandelijke handicap én ernstige gedragsproblematiek.
Maatwerk in de zorg werkt twee kanten op. Het zorgprofiel kan minder maar kan ook meer zorg bevatten dan een cliënt nodig heeft. Te veel zorg kan leiden tot onnodige kosten. NZa en Zorginstituut zijn in overleg met VWS hoe dit onderzocht kan worden.
Aanbevelingen
Zorginstituut Nederland en de NZa doen in het rapport Maatwerk in de langdurige zorg zes aanbevelingen aan de staatssecretaris van VWS.
- Investeer in onderzoek naar passende zorg. Zorg op maat voor cliënten binnen de Wlz kan alleen als we voldoende weten over passende zorg. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de effectiviteit van behandelmethoden binnen de langdurige zorg.
- Ga door met het verbeteren en vereenvoudigen van de huidige regelingen voor extra zorg. Dit kan onder andere door cliënten meer te informeren over het bestaan van de regeling en door de aanvraagprocedure te versimpelen.
- Verbeter het indicatieproces stapsgewijs. Onder andere door de koppeling tussen de dominante grondslag en het best passend zorgprofiel los te laten en door één orgaan alle zorg voor een cliënt te laten indiceren. Ook adviseren we te experimenteren met nieuwe vormen van indicatiestelling voor extra zorg.
- Wanneer de bovengenoemde maatregelen de knelpunten niet voldoende oplossen, dan adviseren we om een maatwerkcomponent te introduceren voor de cliënten die problemen ervaren, namelijk de mensen die thuis wonen en niet uitkomen met het best passend zorgprofiel.
- Om de zorgvraag beter te kunnen bepalen adviseren we bij de indicatiestelling van extra zorg ook de persoonlijke omstandigheden van cliënten mee te nemen.
- Meer maatwerk kan leiden tot hogere kosten. Bij gelijkblijvende middelen gaat extra zorg voor één cliënt ten koste van de zorg voor een andere cliënt. De mogelijkheid van meer maatwerk moet dus goed gewogen worden en is uiteindelijk een politieke keuze.