Methoden om kwaliteit van leven vast te stellen zijn lastig te gebruiken voor meerdere doeleinden

Zorginstituut Nederland wil meer inzicht in de methoden die in de praktijk van de langdurige zorg worden gebruikt om kwaliteit van leven vast te stellen. Een inventarisatie binnen de geestelijke gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg en verpleging en verzorging laat een breed scala aan methoden zien. Opvallend is dat informatie die gebruikt wordt voor inkoop- en zorgkeuze vaak met andere methoden wordt verzameld dan informatie ter ondersteuning van het zorgproces.

Meetfrequentie

Het Zorginstituut signaleert dat voor het vaststellen van kwaliteit van leven vaak verschillende methoden naast elkaar gebruikt worden. Het blijkt lastig om verbeterinformatie en informatie voor inkoop en zorgkeuze met één methode te verkrijgen. Dat ligt niet per definitie aan de gebruikte methode maar vooral aan de frequentie waarmee deze ingezet wordt. De verplichte informatie wordt hoogstens eens per jaar gemeten. Hierdoor kunnen resultaten niet goed gebruikt worden om het dagelijkse zorgproces te ondersteunen. In de praktijk worden daarom ook vaak verschillende methoden naast elkaar gebruikt.

Kwaliteit van leven vaststellen

Kwaliteit van leven wordt in de langdurige zorg op veel verschillende manieren vastgesteld. Er zijn methoden die informatie leveren waarop cliënten hun keuze voor een zorgaanbieder kunnen baseren of waar een verzekeraar op kan inkopen. De gegevens worden dan per zorgaanbieder vergelijkbaar gemaakt (benchmarking). Daarnaast zijn er methoden die de zorgverlener gebruikt bij de dagelijkse zorg en ondersteuning voor de zorgvrager. Hierbij worden steeds vaker kwalitatieve methoden ingezet, zoals het bespreken van het zorg- en ondersteuningsplan of het cliëntdossier.

Inventarisatie

Bij de inventarisatie door onderzoeksbureau Significant zijn kwaliteitsmedewerkers en zorgprofessionals uit de langdurige geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en verpleging en verzorging benaderd. Van de verschillende methoden zijn de toepassingen en de ervaringen in beeld gebracht. Het onderzoek is uitgevoerd in overleg met de brancheorganisaties GGZ Nederland, RIWB Alliantie, VGN en Actiz. De resultaten worden per deelsector belicht in de volgende rapporten:

  • Methoden voor meten kwaliteit van leven in de ggz;
  • Methoden voor meten kwaliteit van leven in de sector Verpleging en Verzorging;
  • Instrumenten voor meten kwaliteit van bestaan in de gehandicaptenzorg en -ondersteuning.