Preventie bij hoog risico op ziekte in basispakket

Preventieve behandelingen bij mensen met een hoog risico op ziekte behoren tot de verzekerde zorg in het basispakket. Zorgverzekeraars en zorgverleners kunnen meer aan preventie doen door de mogelijkheden in de Zorgverzekeringswet en AWBZ beter te benutten. Door te voorkomen dat mensen ongezond leven, verbetert hun welzijn en ontstaat er minder gezondheidsschade. Dit staat in het rapport 'Van preventie verzekerd' dat het College voor zorgverzekeringen (CVZ) vandaag aan de minister van VWS aanbiedt.

Gezondheidswinst

In Nederland is met preventie veel gezondheidswinst te behalen. In het rapport ‘Van preventie verzekerd’ beantwoordt het CVZ de vraag welke rol de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de AWBZ hierbij spelen. Het CVZ vindt dat er sprake is van verzekerde preventieve zorg bij de behandeling van een hoog risico op ziekte. Preventieve zorg in de vorm van gedrags- en leefstijlverandering - gericht op individuen met een hoog risico op ziekte – maakt daarom in principe deel uit van de verzekerde zorg.

Praktijk blijft achter bij richtlijnen

Het CVZ constateert dat de Zvw en de AWBZ voldoende mogelijkheden bieden om vormen van preventie aan te bieden, maar dat er in de praktijk minder gebeurt dan de wet en regelgeving mogelijk maakt. De standaarden en richtlijnen van zorgverleners bevatten in toenemende mate preventieve aspecten. Desondanks blijkt in de praktijk dat zorgverleners in veel gevallen minder aan preventie doen dan hun standaarden en richtlijnen voorschrijven.

Voorbeelden van preventieve zorg zijn de behandeling van verhoogde bloeddruk en verhoogd cholesterol om hart- en vaatziekten te bestrijden. Ook zorg in de vorm van gedrags- of leefstijlverandering gericht op individuen met een hoog risico op ziekten vallen onder de verzekerde zorg als bewezen is dat zij de kans op ziekte verminderen.

Vervolgrapportages

Om duidelijk te maken welke concrete zorgvormen nu verzekerd zijn, brengt het CVZ vijf vervolgrapportages uit over: 1) de zorg in verband met roken, 2) schadelijk alcohol gebruik, 3) overgewicht, 4) diabetes en 5) depressie. In deze rapporten verduidelijkt het CVZ welke zorg verzekerd is. De eerste rapportage - over de zorg bij stoppen met roken - verschijnt in het najaar van 2007. Bij het vaststellen of de preventieve zorg tot het basispakket behoort, gelden de volgende voorwaarden:

  • de verzekerde heeft een ziekte of een hoog risico op ziekte;
  • de verzekerde is redelijkerwijs aangewezen op preventie;
  • de preventieve zorg moet bewezen effectief en doelmatig zijn, dat wil zeggen ‘voldoen aan de huidige stand van de wetenschap en praktijk’.

Prioriteit geven aan opsporen

Het CVZ vindt dat het ministerie van VWS en de gemeenten hoge prioriteit moeten geven aan het opsporen en toeleiden naar de zorg van groepen mensen met een hoog risico op ziekte. Omdat de Zorgverzekeringswet zich primair richt op individuele zorg, maakt het actief benaderen van deze (sub)groepen van de bevolking namelijk geen onderdeel uit van de Zorgverzekeringswet.

De kosten die gepaard gaan met het aanbieden van meer preventie zijn nu nog niet goed voorspelbaar. In de vijf vervolgrapportages zal het CVZ per thema aangeven wat het kost om specifieke zorgvormen vanuit de Zorgverzekeringswet en AWBZ te vergoeden.